​DJ+ vertelt hoe hij zijn werk als ontwerper combineert met platen draaien

Foto's door Frederieke van der Molen

Paulus van der Heijden is al sinds zijn studententijd actief als dj. In het begin focuste hij zich vooral op breakcore, later groeide hij uit tot een van de bekende dubstep-dj's uit Nederland. Toen dat genre uiteenviel in allerlei subgenres, kwam hij steeds meer in de house- en technoscene terecht, waar we hem momenteel van kennen. Zo doet hij samen met Know V.A. de clubavond HOAX in de Melkweg, had hij tot dit jaar een residentie in Studio 80 en is hij met Antenne verhuisd van Radion naar OT301. Naast zijn nachtelijke activiteiten volgde hij de opleiding 3D Design aan de HKU. Tegenwoordig ontwerpt hij etalages voor Shoebaloo, bouwt hij synthesizer-kasten voor Tom Trago en platenbakken voor DJ Nymfo. Ik bezocht Paulus, aka DJ+, op zijn werkplaats bij de NDSM-Werf, om uit te vinden hoe hij zijn dag- en nachtwerkzaamheden combineert.

THUMP: Hoi Paulus! Zijn er overeenkomsten tussen hoe je design en muziek benadert?
Paulus: In het begin realiseerde ik me dat niet echt, maar door mijn studie is dat besef wel meer naar voren gekomen. Zo kan een trippy technonummer met vreemde melodieën heel hypnotiserend zijn. Dat gevoel kun je ook krijgen van een bepaald motief of een raster in een fysiek object – neem bijvoorbeeld dit tafelblad. Een simpel schroefje gaat het niet doen, hetzelfde geldt voor een standaard track. Je moet het uitdagend zien te maken.

Je werkt momenteel voor schoenenwinkel Shoebaloo. Wat doe je daar precies?
Ik ben set designer – maar ook een beetje visual merchandiser – en focus me vooral op de de etalages. De laatste tijd ben ik bezig met het maken van attributen voor fotoshoots.

Hoe gaat dat in zijn werk?
Shoebaloo omschrijft zichzelf als een 'high end fashion store', maar het is tegelijk ook een sneakerwinkel. De doelgroep is dus in principe heel breed. Een ontwerp van Gucci vraagt een hele andere presentatie dan een nette herenschoen. Ik maak ontwerpen om de schoen heen.

Volgens mij ligt de stijl van Gucci ver af van je eigen smaak, is dat niet lastig werken?
Het was inderdaad wel wennen, omdat bepaalde merken totaal niet mijn smaak zijn. Maar anderzijds werkt het als dj vaak ook zo. Als ik ergens geboekt word, word ik als het ware al een bepaalde kant op geduwd. Je moet je aanpassen aan de locatie en de sfeer. Het hangt ervan af of je moet openen, afsluiten, of je als headliner of voorprogramma geboekt bent. Dat alles bepaalt of je bijvoorbeeld commercieel of experimenteel gaat draaien. Zo is het als dj handig dat je veel verschillende muziek hebt waar je mee uit de voeten kunt, en het is als designer handig dat ik met verschillende materialen kan werken.

Ik las in een oud interview dat je met je muziek mensen probeert te choqueren met grillige beats en baslijnen. Wil je dat als ontwerper ook?
Ik ben in dat opzicht wel een beetje veranderd als dj – al vind ik het nog steeds leuk om de grenzen op te zoeken en mensen te laten schrikken. Dat kan zijn met rare geluiden of een afwijkend ritme. Zo vind ik een technoset veel vetter als er gebroken ritmes inzitten. Ik wil mensen natuurlijk niet zo erg afschrikken dat ze naar huis gaan of de rokersruimte in vluchten. Het is juist de uitdaging om die grens op te zoeken, maar niet te overschrijden.

Ik wil dat producten nooit standaard zijn. Als je naar Ikea wil, of naar een groot feest, prima. Maar als je iets anders zoekt, iets dat speciaal voor jou of een bepaalde ruimte is ontworpen, dan moet je daar niet zijn. Ik denk dat ik die insteek zowel als dj en als ontwerper heb.

Waar komt je creativiteit beter tot zijn recht?
Ik denk toch wel iets meer in muziek. Bij muziek hou ik ook heel veel van ambient, drones en noise – als ik dat draai, is het best extreem en ben ik als artiest autonoom bezig. Bij de meubels die ontwerp is er altijd een functie. Toch kan je ook binnen functioneel werk autonoom blijven. Mensen die mij kennen weten dat ik af en toe graag tegen dingen aan trap. Zo ben ik nu bijvoorbeeld bezig met een nieuw project. Ik koop oud discovinyl op, dat ik omsmelt en in een gietmal tot buttplugs verwerk. Sowieso vind ik het leuk om met kunststof te werken, en al helemaal als er ook nog een statement achter zit. Ik hou niet zo van disco.

We zagen je regelmatig voorbijkomen met post-dubstep in het verlengde van A Made Up Sound en Martyn. Waar ben je de laatste tijd mee bezig?
Binnen dubstep draaide ik altijd al wel een wat 'rollender' geluid. Vervolgens groeide ik vanuit de dubstep meer richting de bass-kant op. Maar toen trap steeds populairder werd, merkte ik dat ik daar eigenlijk niks mee had. Op de plekken waar ik draaide, voelde ik me dan ook vaak totaal niet op mijn gemak. Ik genoot gewoon niet van de dj's die voor of na mij draaiden. Ook werd mijn manier van draaien op een gegeven moment niet meer zo gewaardeerd.

Toen heb ik een bewuste keuze gemaakt om meer richting house en techno te gaan. Eigenlijk zit ik tussen twee spanningsvelden in: de four-to-the-floor van techno en de broken beat kant van dubstep. Toen ik meer in de house- en technowereld ging draaien, merkte ik dat ze het in deze scene moeilijker accepteren om af en toe broken beats te horen, terwijl het in de dubstepwereld weer andersom werkt. Ik zit een beetje in een vreemd grijs tussengebied.

Je bent wel altijd trouw gebleven aan de muziek waar je achter staat. Vraag je jezelf weleens af wat er zou zijn gebeurd als je het wat meer had laten afhangen van wat het publiek wil?
Ik ben zeker een jaar zoekende geweest. Je draait muziek omdat je er een liefde voor hebt, maar dan moet je ineens rekening gaan houden met hoe je je profileert. Mensen willen wel een beetje weten wat ze kunnen verwachten. Nu zit ik in de categorieën house, techno en experimenteel.

Ik zal nooit muziek draaien waar ik niet achter sta. Wel kan ik op een kunstzinnig festivals als Rewire meer mijn eigen gang gaan. Daar draai ik iets experimenteler, maar dat hoeft niet de enige stijl te zijn die ik draai. Daar heb je trouwens niet alleen last van als dj. Ik heb hier ook een aantal producer-vrienden flink mee zien worstelen. Want als je drie keer achter elkaar een moeilijke plaat uitbrengt, dan komen de boekingen niet meer binnen. Hoe ga je dan je huur betalen?

Ben je blij dat je naast je dj-activiteiten ook een ander beroep hebt, als back-up?
Het is maar voor een handjevol dj's weggelegd om dit hun hele leven te doen. Wat mij betreft is het fijn om iets achter de hand te hebben. Het kan heel snel gaan, maar het kan ook weer heel snel afgelopen zijn. Zelf ben ik als dj ook een tijd succesvoller geweest dan ik nu ben, al ik krijg nog steeds boekingen binnen. Ik ben blij dat ik nu op twee creatieve vlakken mijn ei kwijt kan en er geld mee verdien.

Heb je spijt dat je nooit vol op het artiestenbestaan bent gedoken?
Ik zou zeker een fulltime muziekcarrière willen, maar ik blijf natuurlijk een experimentele dj en ik weet dat daar niet het grote geld inzit. Na mijn studie heb ik me wel vier jaar volledig op het draaien gestort, en deed ik daarnaast af en toe een freelance ontwerpopdracht. Toen merkte ik juist dat mijn handen begonnen te jeuken om dingen te maken. Mede omdat de scene en muziek verandert, kwam die interesse terug. Op dit moment draai ik twee á drie keer per maand. In het begin moest ik daar erg aan wennen. Aan de andere kant: ik vind het ook heerlijk om een vrijdagavond vrij te zijn en zelf naar een feestje te gaan.

Hoe zie je je toekomst in en uit het nachtleven voor je?
Ik ga graag verder op de manier zoals het nu gaat, met de combinatie tussen beide disciplines. Ik ben als liefhebber altijd bezig met muziek, maar mijn werkplaats kan ik ook niet missen. Op dit moment krijg ik vanuit zoveel verschillende hoeken aanvragen, bijvoorbeeld voor het maken van platenkasten. Door de link die ik heb met muziek, zullen mensen uit de scene eerder mij vragen voor dit soort projecten dan een ander. Ze weten dat ik weet wat een handig formaat is om door een platencollectie te bladeren.

Volg DJ+ via Facebook // SoundCloud