Een kijkje in de doe-het-zelf-wapenfabrieken in Syrië

Doe-het-zelf mortiergranaten in een truck bij de geheime munitiefabriek van het Vrije Syrische Leger in Aleppo

VICE— Gedurende mijn vijf maanden in Syrië hoor ik de rebellen telkens één ding herhalen: we hebben munitie en zware wapens nodig. De rebellen zijn misschien gewapend met een ijzeren wil en de zegen van Allah, maar ze vechten tegen een regime dat beschikt over Russische tanks en straaljagers. En dat blijkbaar niet schroomt om Scud-raketten en chemische wapens tegen haar bevolking in te zetten om in het zadel te blijven.

De rebellen en de troepen van Assad zitten vast in een bloederige matpositie; de rebellen hebben genoeg mankracht om de frontlinies vast te houden, maar krijgen het niet voor elkaar om gebied te winnen omdat ze er de wapens en munitie niet voor hebben. Het regime heeft het materieel om zwaar kanongeschut in de bewoonde gebieden te schieten waar de rebellen zich ophouden, waar ze af en toe enkele strijders mee raken maar verder vooral huizen mee aan stukken blazen.

Daarom was het voor de rebellen een logische stap om in plaats van afhankelijk te blijven van wapenlevering vanuit het westen zélf munitie en wapens te gaan maken. Ik besloot een paar van de doe-het-zelf wapenwerkplaatsen op te zoeken.

In Aleppo, waar ik mijn zoektocht begon, ontmoette ik Mohamad (17), die samen met twee vrienden een molotovcocktailfabriekje heeft opgezet in een verlaten meisjesslaapkamer.

Mohamad's Molotovcocktailfabriek aan het front in Salaheddin, Aleppo.

Hij liet me zien hoe hij glazen sapflessen vult met olie en de bovenkant dichtstopt met stukken matras en afgescheurde lakens. Maar er is een probleem met Mohamads molotovs: ze ontploffen niet. De enige olie die beschikbaar is, is de ruwe olie uit de woestijnprovincies, en die brandt voor geen meter.

Een tank in de werkplaats van Abu Firas. Het logo van de rebelenn is over het embleem van het regime geplakt

Verder van het front vond ik een wat professionelere operatie. Drie maanden geleden realiseerde een Abu Firas, een commandant van het Vrije Syrische Leger, zich dat de rebellen een grote kans misliepen door de tanks van de vijand op te blazen en uitgebrand langs de weg te laten staan. Nu proberen ze de tanks heel te houden zodat ze tegen het regime ingezet kunnen worden. De rebellen springen op de tanks terwijl ze nog rijden, rukken de deuren open en vuren naar binnen.

Een door de rebellen in beslag genomen tank in Abu's werkplaats

In de werkplaats van Abu worden ze dan opgeknapt. Als de deuren naar de garage open zwaaien sta ik tegenover het bizarre stilleven van twee gecamoufleerde tanks naast een Toyota pickup. Abu vertelde me dat hij vroeger aan trucks en bulldozers sleutelde, en zichzelf al snel had eigen gemaakt hoe een tank werkt.

Later hoorde ik over nog een andere wapenfabriek, waar honderden wapens per dag worden gemaakt. De leider, Ahmad Afesh, was een beetje nerveus om met me te praten; hij had nog niet eerder journalisten in de buurt van zijn fabriek geduld. Hij aarzelde om me binnen te laten - laat staan om toestemming te geven foto's te maken.

Een man zaagt stukken van een metalen buis om granaten van te maken

Na twee dagen onderhandelen kwam hij uiteindelijk met een voorstel: ik mocht langskomen op de voorwaarde dat ik geen foto's zou maken van de buitenkant van de fabriek of de locatie zou prijsgeven. Dat was een compromis wat ik maar al te graag wilde sluiten, en de volgende dag waren we onderweg.

De fabriek was een soort bastaardkind van een speelgoedwerkplaats en een stoommachine. Overal waren mensen ijverig aan het werk, en overal lagen lege hulzen van mortiergranaten en raketten. De rebellen halen hier de wapens van het regime uit elkaar, bestuderen ze en leren ze zelf te bouwen zodat ze de troepen met hun eigen wapens kunnen bestoken.

Een werkplaats in de geheime wapenfabriek

In een dag persen vijftien mannen samen zo'n 200 mortiergranaten in elkaar. Daarnaast produceert de fabriek nog talloze handgranaten, raketten, en  tankgranaten voor de tanks in Abu's garage.

Een arbeider maakt raketten van metalen stijgerbuizen

Het lijkt hier allemaal gesmeerd te lopen. Als Afesh glimlachend een afgemaakte raket laat zien, is het duidelijk dat hij daar erg trots op is. "We hebben twee jaar gewacht tot het Westen ons wapens zou sturen, maar er is nooit iets gekomen," vertelt hij. "Het is hypocrisie ten top - die David Cameron van jullie praat een hoop maar doet niets. Nu hebben we het Westen niet meer nodig, want we maken nu al onze wapens zelf."

Doe-het-zelf granaten

In het donkerste hoekje van de fabriek laat Afesh me de granaatproductie zien. Hier worden van afgeknipte stukken van een metalen buis hulzen gemaakt, die ze volproppen met spijkers en explosieven. Dan steken ze er een lont in en sluiten ze het af met gesmolten was. Afesh is supertrots: "deze zijn beter dan die van Assad. Zelfs beter dan die van de Russen!". Afesh z'n granaten zijn volgens hem vijf keer krachtiger dan alles wat Assad naar zijn mannen slingert.

Eén van de rebellen laat een zelf gemaakte granaat zien

“Deze is voor jou, het is een kadootje”, zegt hij. Ik vraag me af hoe instabiel TNT precies is, en hoe ik aan de Turkse grens moet gaan uitleggen waarom er een doe-het-zelf-granaat in mijn rugzak zit. En hoe ik eervol en vooral veilig een presentje kan afwijzen van een man die een wapenfabriek runt. Gelukkig onderbreekt hij mijn gedachtenstroom voor ik iets stoms kan zeggen: "waarom gooi je m niet naar David Cameron?"

Hannah Lucinda Smith
@hannahluci