Waarom wordt er zoveel gevist in games?

Hoe zijn de volgende spellen met elkaar verbonden?: Animal Crossing, Assassin's Creed, en Hades? Het antwoord is natuurlijk vissen. De afgelopen jaren lijkt de markt voor games steeds meer verzadigd te zijn geraakt met games waarin gamers een paar minuten lang hun hengel kunnen uitwerpen in allerlei virtuele wateren.

Sommige gamers zien deze uitstapjes naar de visvangst als een broodnodige afwisseling van het snelle ritme van de moderne videogame-ervaring. Anderen zien het gewoon als tijdverspilling.

Voor de Franse filosoof Mathieu Triclot, die doceert aan de Technische Universiteit van Belfort-Montbéliard en verschillende academische studies over videogames heeft geschreven, bieden deze pauzes de mogelijkheid tot reflectie. "Het is echt vreemd," zegt hij. "Vijf minuten geleden was ik nog aan het vechten met een leger monsters en nu zit ik gewoon met mijn hengel in het water te wachten tot de vissen happen. De situatie is zo triviaal en onheroïsch dat het bijna absurd wordt."

Maar waar komt deze verrassende obsessie voor virtueel vissen vandaan? Zijn game-ontwikkelaars aan het spijbelen van hun werk en hangen ze stiekem aan hun plaatselijke meer? En hoezo is vissen zo normaal geworden in de hedendaagse videogame?

De huidige belangstelling voor virtueel vissen is niet nieuw. De eerste vistitel in de gamewereld, Gone Fishing, kwam uit in 1977, tussen de release van Pong (1972) en Pacman (1980). Het spel was op tekst gebaseerd, dus spelers moesten instructies intypen die hen naar de vangst van enkele zeer indrukwekkende vissen leidden.

Naarmate de technologie in de daaropvolgende decennia geavanceerder werd, werden de visspelletjes dat ook. Vrijwel elk platform heeft sindsdien ten minste een paar speciale vistitels uitgebracht, die een beetje lijken op een echt dagje vissen. Enkele van de bekendere en alom geprezen spelletjes zijn SEGA Bass Fishing en Nintendo's Virtual Fishing.

Een van de meest opmerkelijke voorbeelden van visgames dateert uit het begin van de jaren 90. De Japanse ontwikkelaar en uitgever Nintendo nam het tijdverdrijf op in hun succesvolle titel The Legend of Zelda: Link's Awakening, dat in 1993 werd uitgebracht op de Game Boy. Verborgen in het midden van een bos zie je een kleine waterplas die perfect is om te vissen. Iedereen die dat wil, kan even stoppen met het doorzoeken van kerkers en het redden van prinsessen, en gaan vissen met een hengel en een vissenreel. Sindsdien kun je in vrijwel elke Zelda-titel even vissen.

"Japanse gamers zijn vaak grote fans van dit soort minigames," zegt Victor Moisan, een videogamecriticus uit Kyoto en auteur van het boek: "Zelda: de tuin en de wereld" (alleen in het Frans verkrijgbaar) over de gelijknamige serie. "De studio’s kunnen de minigames relatief snel en makkelijk ontwikkelen.”

Andere Japanse ontwikkelaars hebben ook vissen opgenomen in hun minigames. Tal van games zoals Breath of Fire IV, Dark Cloud en Fire Emblem: Three Clouds bevatten extra visserij secties, maar die onderdelen helpen het plot van het spel vaak maar weinig vooruit. Ze zijn er blijkbaar omdat gamers het vissen echt leuk vinden.

Behalve in de wereld van Zelda heeft Moisan het meest gevist in Final Fantasy XV, de 2016 titel van ontwikkelaar Square Enix. Vissen is slechts een van de vele nevenactiviteiten die in deze jrpg te vinden zijn, maar het heeft zeker Moisan's aandacht getrokken.

"Het hele spel is zo ontworpen dat je voortdurend wordt afgeleid, er zijn altijd dingen te doen," zegt hij. "In de avond moet je een tent opzetten, eten klaarmaken en dan gaan vissen." Hij is niet de enige speler die klaarblijkelijk enthousiast is over deze kant van het spel, en in 2017 brachten de ontwikkelaars zelfs extra viscontent uit, genaamd Monster of the Deep.

Moisan zegt dat Japan een natie is van hobbyisten. Een van de populairste hobby's is - je raadt het al - vissen. "Als ze [Japanners] ergens gepassioneerd over zijn, nemen ze dat heel serieus," zegt hij. Hij gelooft dat de fixatie op de hengelsport aansluit bij een bredere maatschappelijke belangstelling voor het buitenleven. "Het is erg populair in Japan, vooral in de zomer. Vissen is als een kleine vakantie voor de geest."

Hij maakt een vergelijking tussen werken en gamen. "In beide gevallen is het vissen een reddingslijn, een moment van respijt voordat je weer aan het werk moet", vervolgt Moisan. "Als je in een game aan het vissen bent, is dat een manier om de tijd stil te zetten."

Het zijn niet alleen Japanse ontwikkelaars die vis mogelijkheden in hun games hebben opgenomen. In Frankrijk heeft uitgever Ubisoft - de gigant achter titels als de Rayman en de Tom Clancy-reeks en honderden andere games - zich laten meeslepen door de hobby. In veel van hun spellen wordt op de een of andere manier gevist.

Het soort games dat Ubisoft doorgaans ontwikkelt en uitgeeft, leent zich goed voor vissen. "Als je een open-world game ontwerpt, staat het vast dat er rivieren of meren zullen zijn," zegt Emmanuel Carré, een persvoorlichter bij de uitgever. "Het doel is om werelden te maken die realistisch aanvoelen."

Spellen realistisch en diepgaand maken is iets wat Ubisoft goed doet. Om een recent voorbeeld te noemen: het vissen in Far Cry 6 uit 2021 heeft veel weg van het spelen met een speciale simulator. De piratenervaring die centraal staat in Assassin's Creed Black Flag uit 2013 mag dan een nautische fantasie zijn, het harpoenvissen in de game blijft erg realistisch aanvoelen.

Vissen is een activiteit die onvoorspelbaar is en het herhaalt zich eindeloos, en dat verklaart deels waarom het digitale vissen de gamers verdeelt. Sommige gamers zijn meer geïnteresseerd in het jagen op monsters of het plunderen van tombes dan in het hengelen naar virtuele karpers.

"Visserij-minigames kunnen erg lijken op loot boxes," zegt Marion Haza, een psychologe die gespecialiseerd is in videogames. "Het spel van de minigames is ook willekeurig, wat betekent dat hoe langer je speelt en hoe meer je investeert, hoe meer je door wilt blijven gaan."

Haza zegt verder dat het vooruitzicht om iets moois te vangen aantrekkelijker is dan het herhaaldelijk vangen van kleine virtuele visjes. Denk maar aan toen je Animal Crossing speelde aan het begin van de pandemie: uiteindelijk deed het vangen van die zeer zeldzame coelacanth je vergeten dat je urenlang bezig was geweest met het vangen van gewone zeebaars. Nou, voor sommigen van ons in ieder geval wel.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE FRANCE

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.