De terugkeer van Michael Alig in het nachtleven van New York

Alle foto's door Rebecca Smeyne tenzij anders aangegeven

Sex and the City. CBGB. Andy Warhol. Iedereen die ervan droomt om naar New York te verhuizen, heeft die ene fantasie van wat ze er zullen aantreffen. Bij mij was het Michael Alig, het meest beruchte feestvarken ter wereld.

Nou, niet helemaal. Eigenlijk was het Macaulay Culkin, die met een geschminkt gezicht arrogant onder een discobal staat in de film Party Monster. Deze cultfilm zorgde ervoor dat Aligs tocht van verschoppeling uit een buitenwijk naar de machtigste promotor van de stad onsterfelijk werd. Maar ook zijn onvermijdelijke teloorgang in 1996, nadat Alig en zijn huisgenoot, Robert "Freez" Riggs, hun vriend en drugsdealer, de 25-jarige Andre "Angel" Melendez vermoordden, terwijl ze onder invloed waren van ketamine, heroïne, Rohypnol en crystal meth.

Ik ontdekte Party Monster toen ik een eenzame tiener was, aan de andere kant van de wereld, in Tokio. Het was rond die tijd dat ik begon met stiekem binnen te glippen in lokale discotheken. Ik wist niet precies wat ik daar zocht, in die sjofele tenten, maar als ik Alig en zijn vrienden zag dansen op een bus, die werd bestuurd door een dragqueen, wist ik dat zij het wel hadden gevonden. "Het maakt niet uit hoe je eruit ziet!" verklaart Aligs vriend James St. James in de meest beroemde quote uit de film. "Als je een bochel hebt, strooi je er gewoon wat glitter overheen, schatje, en dan ga je dansen!" Party Monster liet zien dat clubs bizarre plekken konden zijn, waar freaks veranderden in glow-in-the-dark supersterren. Tijdens eenzame busritjes naar mijn zwemles, dook ik in de soundtrack van de film, een verzameling electroclashliedjes van Vitalic, Miss Kitten en Ladytron. Ik begon in te zien dat dansmuziek hetzelfde klonk als vrijheid.

Tegen de tijd dat ik naar New York verhuisde, zat Alig al een jaar of tien in de gevangenis. Hij zat een straf uit van tien tot twintig jaar voor doodslag. De meningen van New Yorkers over zijn nalatenschap leken verdeeld, met een gelijke verdeling van jong en oud in beide kampen. Voor sommigen waren zijn extravagante feesten tekenend voor de hoogtijdagen van de clubcultuur in de stad. Voor anderen stonden het excessieve drugsgebruik en de gruwelijke moord symbool voor de laatste adem van een tijdperk – het moment waarop het allemaal te ver ging, en de stad begon met het sluiten van clubs. Het leek voor mij soms dat wat mensen dachten over Alig veelzeggend was voor hun eigen relatie met het nachtleven – hij was een spiegel geworden voor onze eigen fantasieën en angsten.

Wandelend van de ene donkere club naar de andere, voelde ik me soms alsof ik zijn geest kon aanraken, alsof ik een kamer binnenkwam en de lucht nog steeds ijzig aanvoelde. Toen ik naar de Limelight ging – een club in een voormalige kerk, waar de promoter directeur zijn legendarische feest op woensdagavond, Disco 2000, hield ­– zag ik met mijn eigen ogen de nachtmerrie van gentrificatie. De club stond bomvol met toeristen, de muziek was slecht, en ze hadden geprobeerd om een nieuwe start te maken met een afgezaagde naam: Avalon.

Alig kwam twee keer in aanmerking voor vervroegde vrijlating, in november van 2006 en in juli van 2008. Maar beide keren ging het niet door omdat hij positief testte op drugsgebruik. Toen hij eindelijk werd vrijgelaten in mei 2014, voegde ik me bij de horde journalisten die hem wilde spreken. Ik wilde hetzelfde weten als iedereen. Wat gebeurt er als je een losgeslagen clubkid gedurende twintig jaar in een ijzeren kooi stopt? Zou hij, nu hij vrij was, azen op een glorieuze terugkeer in het nachtleven, of zichzelf terugtrekken uit de maatschappij – zoals Riggs had gedaan, toen hij in 2010 vrijkwam? En als hij zou beslissen om terug te keren in het nachtleven, zou mijn generatie clubkids, die inmiddels de dienst uitmaakte, hem een tweede kans gunnen?

De kern van deze vragen ging over het dilemma of Alig een gevaarlijke sociopaat was, of een aandachtszieke ex-junk die één hele slechte avond had gehad?

De New York Times kaapte het eerste interview, en ontmoette hem buiten de gevangenis op de dag dat hij werd vrijgelaten. Een busje met vijftien vrienden van Alig wachtte hem op, waaronder, volgens de verslaggever, "drie gasten met geverfd haar, die de hele ochtend nipten van hun wodka-Red Bull". De voormalige hoofdredacteur van Jane magazine, Esther Haynes, was er ook bij. Zij was de redacteur voor de autobiografie waar Alig mee bezig was, Aligula. Ten slotte waren er twee cameraploegen: eentje die beelden schoot voor Party Monster 2 en eentje die een documentaire over zijn leven maakte, met de titel Glory Daze.

Tijdens het ritje naar de stad, postte Alig een foto op Twitter, op een account die zijn pr-medewerker bijhield terwijl hij vastzat. Op de foto zie je een stralende Alig, in een blauw overhemd, met een bril op, terwijl hij aan een beker van Starbucks likt. Je zou kunnen denken dat dit een of andere voetbalvader was, ware het niet voor het onderschrift: "Wie heeft er coke nodig als je ook een stoot cafeïne kunt krijgen van een dubbele espresso van Starbucks? #drugfree."

In mei 2015 – een jaar na zijn vrijlating – zag ik een video van Alig op Facebook. Het bleek te gaan om zijn laatste project, een serie op YouTube met de naam The Pee-Ew Show (die inmiddels Peeew! heet), waar hij in september 2014 mee was begonnen, samen met Ernie Garcia, een ex-clubkid die ook bekend is onder de naam Ernie Glam. De show werd omschreven als "een stinkende, satirische talkshow" op de profielpagina op YouTube, en de dagelijkse uitzending van het duo draaide om commentaar geven op allerlei zaken – van nieuwe muziek van Hot Chip tot Russische masturbatievideo's – afgewisseld door hun eigen verhalen. Oude vrienden uit het uitgaansleven, zoals James St. James en DJ Keoki, waren soms te zien als speciale gasten.

In deze uitzending grapten de twee over hoe Glam een rood zakje drugs had opgeraapt van de grond bij een feestje van Red Bull Music Academy, om zich vervolgens te realiseren dat het een lollige uitnodiging was voor een feestje. Alig vond het grappig dat Glam voor deze truc was gevallen, en noemde het "de clubvariant van het bankbiljet aan een touwtje." Er ging een rilling van spanning door me heen, toen ik me realiseerde dat onze werelden dichter bij elkaar kwamen. Ik was op datzelfde feest van Red Bull geweest. Om precies te zijn, ik had op datzelfde moment hetzelfde rode zakje in mijn broekzak zitten.

Twee weken later kwamen onze werelden bij elkaar. Ik kreeg een e-mail van Glam, die me had gevonden omdat ik een verhaal had geschreven over clubkidsverzamelplaatjes uit de jaren negentig die voor meer dan honderd dollar werden verkocht. Het bleek dat Glam een van de verkopers was.

Hij schreef me om te vragen of hij me een recensie-exemplaar van zijn boek The Darkest Tunnel mocht opsturen. Het boek gaat over moord, drugs en prostitutie in de grimmige onderbuik van New York (ja, een fictief verhaal). Ik greep mijn kans en vroeg of ik erbij kon zijn als ze een nieuwe aflevering van Peeew! opnamen, wat toevallig ook de tweehonderdste aflevering zou zijn. En zo kwam het dat ik werd uitgenodigd bij Glam thuis, in zijn appartement in de Bronx, waar ik eindelijk Alig zou ontmoeten. Om de zenuwen de baas te worden, bedacht ik me dat beroemdheden in het echt bijna nooit even cool zijn als van een afstandje. Ik wist ook dat Alig een meester was in het manipuleren van de media. Zelfs Michael Musto, een voormalig schrijver bij de Village Voice, die al sinds de jaren negentig over Alig schreef, zei dat hij ervan hield om "zichzelf af te schilderen als het slachtoffer" als hij met de pers praatte.

En zo stond ik op een zinderende zaterdag op 13 juni in Glams appartement. Het was bescheiden maar schoon, met veel zonlicht en kleurige popart. Alig zat in de woonkamer, met een wit T-shirt, een loszittende broek en felrode sneakers. Hij was wat dikker en zijn wangen vleziger dan op foto's die ik had gezien uit de jaren negentig, maar in zijn gezicht zag je nog de mooie jongen die hij ooit was geweest – diepblauwe ogen, zachte lippen en een huid vrijwel zonder rimpels. Het was raar om te bedenken dat hij al 49 jaar oud was.

Alig woonde al sinds hij vrijkwam in de logeerkamer van Glam. Naast Peeew! hield hij zich bezig met AligMart, een online winkel die Alig-gerelateerde merchandise en prints van zijn schilderijen verkoopt – een hobby waar hij in de gevangenis mee begon.

"Ik wist dat het lastig zou worden voor hem om een woning te vinden zonder baan," zei Glam, terwijl we rond de keukentafel gingen zitten. "Het was een hobbelige start, omdat [mijn man] heel ordelijk is, en Alig ontzettend chaotisch," zei hij. Maar Glam is een loyale vriend voor Alig. Toen Alig begon als promotor, ontdekte hij Glam in het toilet van een club die Copacabana heette, in 1988. Niet lang daarna hielp Glam hem met het organiseren van feesten en kreeg hij honderd dollar betaald om op te treden als go-go dancer in Limelight. Van 1990 tot 1993 deelden ze zelfs een appartement in Chelsea. "Dit is precies hoe het toen ook was, afgezien van alle drugs," zei Glam lachend over hun nieuwe leven als huisgenoten.

Peeew! kwam voort uit de tijden dat Alig en Glam thuis grapjes met elkaar maakten. Ondanks dat ze elkaar sinds 2009 niet meer zagen – toen Glam Alig voor het laatst in de gevangenis bezocht – genoten ze er nog steeds van om samen rond te fladderen als een stel gepensioneerde dragqueens, terwijl ze vunzige grapjes tegen elkaar maakten. "We hadden zulke bizarre gesprekken tijdens het ontbijt, dat de tranen over onze wangen stroomden omdat het allemaal zo grappig was," zei Glam. "Daarom besloten we om er een programma van te maken, alleen al om onszelf te vermaken."

Het tweetal had al de hele dag scènes gefilmd voor de show. Na ons interview, duwden ze me Glams slaapkamer in voor de volgende scene: een parodie op het grootste nieuws van die week: de ontsnapping van de veroordeelde moordenaars David Sweat en Richard Matt uit de Clinton Correctional Facility in Dannemora, in de staat New York. Om Sweat en Matt na te doen, zetten ze hun capuchon op en deden een slecht Italiaanse accent na.

Alig was in zijn jeugd een buitenbeentje, in South Bend, in de staat Indiana. Zijn moeder, Elke Blair, was een immigrant uit Duitsland, die naar de VS verhuisde nadat ze was getrouwd met Aligs vader, John, een computerprogrammeur die ze had ontmoet toen hij in militaire dienst zat in de Tweede Wereldoorlog. Toen Alig vier jaar was, scheidden zijn ouders en ging hij bij zijn moeder wonen. In een interview uit 1997 met de New York Daily News, omschreef ze haar zoon als een "gevoelige, goede leerling, die niet van sport hield," maar wel van tv-programma's als I Love Lucy. Als tiener, vertelde ze, werkte Alig na schooltijd in een herenkledingwinkel. Hij was vaak de eerste die nieuwe trends oppikte, zoals het dragen van leren stropdassen en het luisteren naar Devo.

Maar omdat hij zo'n voorloper was op cultureel gebied, vond hij weinig aansluiting bij zijn schoolgenootjes. En het feit dat hij homoseksueel was, maakte het niet beter. "Het kwam vaak voor dat Michael thuiskwam met een blauw oog, een bloedneus en een kapot shirt," vertelde Blair aan Daily News. "'Ik had een klein vechtpartijtje,' zei hij dan. Nu weet ik pas dat hij zich enorm schaamde."

In 1984 studeerde hij af, als een van de beste van zijn klas. Hij kreeg een studiebeurs voor Fordham University in New York. Hij deed veel moeite om erbij te horen op deze vrij conservatieve school, wat nauwelijks de uitvlucht bleek waar hij op hoopte. Zoals veel mensen uit kleine dorpjes die het proberen te maken in de grote stad, groeiden de dingen hem snel boven het hoofd. In zijn eerste semester deed hij een zelfmoordpoging – een overdosis antidepressiva – nadat zijn vriendje het had uitgemaakt. Hij overleefde het, en kwam via de telefoon uit de kast tegen zijn moeder.

Maar zijn ongelukkige tijd op Fordham was ook zijn opstapje in het nachtleven. Hij werd een keer meegenomen door een medestudent, die op dat moment aan het daten was met kunstenaar Keith Haring, naar een van Harings feesten in Area, een mythische nachtclub die maar kort heeft bestaan. Er waren enorme kunstinstallaties, waaronder een zwembad dat eruit zag als een kom soep met lettervermicelli, of een skatebaan compleet met skaters op de dansvloer.

"Ik kwam net uit Indiana, en ik bevond me ineens in een magische wereld; er hing elektriciteit in de lucht," vertelde Alig aan de Huffington Post over zijn bijzondere eerste avond in Area. "Ik voelde gewoon dat alles in de wereld hiervandaan kwam. Ik moest hier deel van uitmaken."

Alig besloot dat hij wilde doorbreken in deze glorieuze wereld, en begon te werken als glazenophaler bij Danceteria, een club met drie verdiepingen, een van de belangrijkste creatieve plekken van het tijdperk. Madonna werkte er ooit als serveerster, Sade stond ooit achter de bar, en LL Cool J was de liftjongen. In 1985 switchte hij van Fordham naar het Fashion Institute of Technology, maar stopte daar een jaar later weer. Ondertussen werkte hij zich omhoog in de sociale hiërarchie van het nachtleven, onder andere door de eigenaar van Danceteria, Rudolf Piper, over te halen zijn eigen feestjes te mogen geven.

Op dat moment was Andy Warhol het belangrijkste rolmodel voor Alig en zijn vrienden. "We zouden allemaal supersterren worden, net als hij, en verhuizen naar The Factory," vertelde Alig aan Interview in 2010. "De grap was dat we allemaal hetzelfde idee hadden: we verkleedden ons niet, het was een persiflage op mensen die zich verkleedden. We veranderden onze namen, net zoals zij, en trokken overdreven gekke kostuums aan. Het was satire. Maar uiteindelijk werden we zelf waar we grapjes over maakten."

Toen Warhol stierf in 1987, opende dat deuren voor een nieuwe generatie sterren van de nacht, en Aligs feesten verplaatsten zich van Danceteria, Limelight, Area en The Palladium naar Red Zone, The Palace en World. Om mensen te trekken naar deze plekken, gaf hij illegale feesten op alledaagse plekken als Burger King, McDonalds, bankgebouwen en metrostations, met harde muziek uit een boombox, net zolang tot de politie kwam. Alig zorgde er altijd voor dat er een club in de buurt was om het feest door te zetten, en zette nog een andere tactiek in: gratis drank. In maart van 1988 stond Alig op de cover van New York Magazine, waar schrijver Amy Virshup hem en zijn vrienden omdoopte tot "clubkids", een naam die ze overnam van Piper.

Maar er zat ook een duistere kant aan Aligs ondernemingszin. Disco 2000, Aligs iconische feest in Limelight, dat liep van 1990 tot 1996, stond bekend om zijn subversieve, extreme performances – zoals een vrouw die seks had met het stompje van een geamputeerde danser, en een man die zijn eigen pis dronk uit een glas. "Er zat altijd een anarchistisch randje aan Michaels plannen, en dat maakte het zo aanlokkelijk," schreef voormalig clubkid Fenton Bailey op de blog van zijn productiebedrijf World of Wonder, het bedrijf achter Party Monster en RuPaul's Drag Race. "Michael had een gewoonte om in bierflesjes te pissen, en die vervolgens uit te delen als gratis drankjes. Hij plaste ook een keer van het balkon in Disco 2000."

Terwijl Aligs feesten steeds extremer werden, werd ook zijn drugsgebruik steeds erger. In het begin gebruikte hij "eigenlijk voor het grootste deel geen drugs," volgens Peter Gatien, de eigenaar van Limelight, Tunnel en Palladium in gesprek met uInterview. Rond 1992, vijf jaar nadat hij op de cover van New York stond, bracht hij zijn dagen door op een cocktail van heroïne, ketamine, Rohypnol en cocaïne. "De jongen die het hardste lachte om junks, werd er zelf een," schreef Bailey in dezelfde blogpost. "De gangmaker van het feest, die zichzelf van de trap liet vallen om drama te veroorzaken, was er nu zo erg aan toe dat van de trap vallen het enige was wat hij nog kon."

Alig zei tegen Interview dat hij afhankelijk werd van drugs om zijn imperium te kunnen runnen. "De druk was enorm, en we moesten wel iets gebruiken, omdat we altijd wakker waren." Hij praatte het ook goed, door te zeggen dat hij het zag als kritiek op celebritycultuur. "Vreemd genoeg zag ik het echt als een extreem kunstproject. Ik was zo iemand die zei: 'Laten we eens zien hoe ver we kunnen gaan. Laten we zien wat er gebeurt."

Maar terwijl Alig de grenzen van het nachtleven in New York probeerde te verleggen, begonnen de autoriteiten een oorlog ertegen. In oktober van 1995, na een undercoveroperatie van acht weken, was Limelight de eerste club die werd gesloten met een gerechtelijk bevel, met advocaten die zeiden dat de drugs "overal aanwezig" waren en dat ze "openlijk verkocht werden". (Een paar weken later mocht de club weer openen.)

De campagne gericht tegen het nachtleven van burgemeester Giuliani ging niet alleen om legaliteit, het was ook een culturele strijd. Toen Peter Gatien gearresteerd werd in 1996, voor het overzien van drugshandel in zijn clubs Limelight en Tunnel ­­­– door het Openbaar Ministerie "ecstasy supermarkten" genoemd – schreef New York Daily News dat de "invallen gericht waren om raves een halt toe te roepen."

De strijd tussen de twee machten kwam tot een hoogtepunt op 17 maart 1996, toen een clubkid met de naam Angel Melendez kwam opdagen bij Aligs appartement, die er samenwoonde met Robert "Freez" Riggs, en waar hij soms bleef slapen in het weekend. Melendez kreeg tweehonderd dollar per avond om te werken als host op Aligs feesten, en drugs te verkopen. Wat er vervolgens gebeurde was een "stompzinnige vechtpartij" over geld dat Melendez nog kreeg, zoals Alig onlangs zei tegen New York Post.

Alig vertelde me dat hij en Riggs onder invloed waren van ketamine, heroïne, Rohypnol, cocaïne en crystal meth, toen Melendez hem begon te bijten. Freez sloeg Melendez met het handvat van een hamer, en Alig knoopte een trui om zijn hand en sloeg Melendez in het gezicht. "Misschien deed ik het te vaak, of ik had meer kracht dan ik dacht, maar Angel stopte met bewegen," legde Alig uit aan de Post. "We legden hem op de bank, in de veronderstelling dat hij bewusteloos was. Een paar uur later realiseerden we ons pas dat hij dood was."

Ze lieten het lichaam van Melendez achter in het appartement, en gingen weg zonder de moord te melden bij de politie. In plaats daarvan gingen ze verder met feesten. Later, in september 1997, vertelde Riggs aan de politie dat ze vijf tot zeven dagen later teruggingen naar het appartement om "iets te doen aan de vreselijke rotzooi." Het lichaam was begonnen te ontbinden, en dus vertrok Freez om een doos te halen, scherpe messen en heroïne. Alig deed tien zakjes heroïne en sneed Melendez' lichaam in de badkuip in stukken. Toen, aldus de Times, stopten de twee de overblijfselen in de doos, namen een taxi naar de West Side Highway en gooiden hem in de Hudson rivier.

Na de misdaad, ging Alig door met feesten geven, en vertelde zijn vrienden dat hij en Freeze Melendez hadden vermoord. Volgens de Guardian, kwam hij zelfs een keer aanzetten in de Limelight met het woord "Schuldig" op zijn gezicht geschreven. Veel mensen dachten dat hij een grap maakte, of een gekke stunt uithaalde om aandacht te krijgen. Maar Alig claimde dat Gatien gek werd toen hij vertelde wat er was gebeurd. Hij zei: "Je hebt de banen van duizenden mensen in gevaar gebracht. De clubs zullen worden gesloten." In april overhandigde Gatiens vrouw Alig een afkoopsom. "Ze dachten dat ik betrokken was bij deze misdaad en wilden niet meer met me geassocieerd worden," zei Alig.

Toen Michael Musto schreef over de verbroken relatie tussen Alig en Gatien in zijn column voor de Village Voice, zinspeelde hij op het feit dat de verdwijning van Melendez begon op te vallen in de gemeenschap. Melendez' broer Johnny zocht tevergeefs alle clubs in de stad af, en loofde een geldbedrag uit voor tips. In juni bereikte het mysterie de cover van de Voice, onder de kop "Een moord in clubland?"

Wat zowel Alig als het publiek niet wisten, was dat Melendez' torso was aangespoeld vlakbij Staten Island in april. Het duurde tot november tot de lijkschouwer het identificeerde als Melendez. Alig vertelde me dat hij op 4 december 1996 werd gearresteerd in een motel in New Jersey, waar hij vaak het weekend doorbracht met zijn vriendje annex heroïnedealer. Hij en Riggs bekenden schuld voor doodslag in oktober 1997. Alig zat 17 jaar vast, en Riggs werd vier jaar eerder vrijgelaten, in 2010, wegens goed gedrag.

De volgende keer dat ik Alig zag, was op een plakkerige zomeravond in augustus. In de twee maanden die eraan vooraf gingen, kwam er een nieuwe documentaire uit van regisseur Ramon Fernandez, met de titel Glory Daze: the Life and Times of Michael Alig. Op 25 juni had Alig ook twee solo-exposities van zijn kunst. Op beide tentoonstellingen waren schilderijen te zien die hij in de gevangenis had gemaakt. Een deel van de opbrengst ging naar een non-profitorganisatie die kunsttherapie geeft aan getraumatiseerde slachtoffers.

Ik trof Alig aan in een bar in Williamsburg, terwijl hij nacho's at en frisdrank dronk, met naast hem een vlezige, fris geschoren vriend. "Dit is Patrick," zei Alig met een knipoog. "Hij wil niet dat iemand weet dat hij mijn vriendje is."

"Ik ben hetero," verklaarde hij snel, met een glimlach en een nepzucht.

Op de grond lag een rommelige hoop met opgerolde schilderijen, een laptop en andere spulletjes. Toen ik vroeg waar dat voor was, vertelde hij dat hij ging intrekken in Patricks ruime appartement aan het strand op Coney Island. Ook zouden ze Peeew! niet meer opnemen in het huis van Glam, maar voor publiek, in Lovegun, een gayclub in Williamsburg. Met al deze ontwikkelingen, leek het alsof Aligs leven beter en beter werd.

Niet veel later ging Patrick naar huis, en Alig en ik maakten een wandeling op zoek naar ijs, ter vervanging van een avondmaal. Iets na negen uur 's avonds realiseerde hij zich dat hij te laat was voor zijn nachtelijke check-in met zijn reclasseringsambtenaar, maar hij besloot het telefoontje uit te stellen.

Nadat we onze ijsjes hadden opgegeten, namen we afscheid. Leunend tegen een hekje bij het metrostation, vroeg ik hem of hij tegenslag had ervaren bij zijn plannen om terug te keren in het nachtleven, of dat hij zijn beslissing zou heroverwegen als zou blijken dat Melendez' familie het aanstootgevend zouden vinden. Alig zei dat hij nog niet had gesproken met de familie van Melendez, vanwege zijn pleidooiovereenkomst, maar dat de wetenschap dat Melendez' familie er problemen mee zou hebben, "impact zou hebben op mijn beslissingen."

Toch wist hij niet wat hij anders met zijn leven zou moeten. "Ik kan niet stoppen met het maken van kunst, of denken aan gekke projecten," legde hij uit.

"Iedereen kan in dit land doen en laten wat-ie wil," zei Alig resoluut. "Dat weet ik, omdat ik naar New York verhuisde en daar niemand kende ­– ik moest mijn eigen boontjes doppen. Met deze show is het precies hetzelfde. Ik heb een vasthoudend karakter, ik blijf bezig tot alle stukjes in elkaar vallen." Daarna verdween hij in de metro. Het was bijna middernacht, en ik realiseerde me dat hij nog steeds de reclassering niet had gebeld.

Een paar dagen later escaleerde de boel. Het begon met een facebookpost geschreven door een 26-jarige promotor en journalist met de naam Dream (Mark Dommu). Dream had een maandelijks feestje met de naam Boop! in Lovegun. Toen ze erachter kwam dat de liveopnames van Peeew! op een zaterdag zouden zijn, op dezelfde avond als Boop!, besloten ze om hun event ergens anders te houden.

In haar post van 14 augustus, geeft ze uitleg over haar keuze: "Michael Alig heeft iemand VERMOORD. We moeten hem niet steunen, zeker niet in de context van nachtleven/entertainment." Ze ging verder: "Als je een gemeenschappelijke plek hebt, moet je daar geen moordende clowns rond laten lopen." De reacties op de post waren verdeeld. Sommige mensen redeneerden dat Alig zijn straf had uitgezeten en de mogelijkheid moest hebben om vooruit te komen. Een van de felste tegenstanders was Charlene, een 26-jarige transgender, die deel uitmaakt van het queercollectief House of Bushwig. Via e-mail herhaalde ze de woorden van Dream: "Ik spreek voor een overweldigende meerderheid als ik zeg dat Michael Alig niet welkom is in het queer nachtleven in Brooklyn, onder welke omstandigheden dan ook. Wat Alig deed voor het nachtleven is tegelijkertijd gestorven met de man die hij heeft vermoord."

Dat weekend stuurde de manager van Lovegun, Pez Epstein, een sms naar Alig, met de boodschap dat de eigenaar had besloten om het event af te gelasten. Alig e-mailde naar Richard Johnson, verslaggever bij Page Six, met het nieuws, en op 18 augustus werd het debacle het gesprek van de dag doordat hij er een artikel over publiceerde met de titel "Club Kid Killer's latest project is being boycotted."

Dream vindt dat Page Six de zaken verkeerd heeft weergegeven. "Het hele verhaal is verdraaid," zei ze via de telefoon. Ze refereerde naar de beslissing om haar in het stuk op te voeren als uitgaansredacteur bij Next magazine. "Ze lieten het lijken alsof ik mijn positie bij Next misbruikte om het feest te cancelen." Dream zei dat Alig had gemaild met haar baas bij Next, en haar beschuldigde van journalistiek wangedrag, maar het was "een zakelijke, artistieke en morele overweging die niets te maken had met mijn werk. We voelden allemaal dat we geen event wilden houden in dezelfde ruimte als een moordenaar." Ze voegde toe dat ze nooit opgeroepen had tot een boycot, en beschuldigde Alig ervan "altijd te proberen om een verhaal te maken waarin hij het slachtoffer is. Hij is een fantast."

(Sinds augustus 2015 werkt Dream niet meer voor Next.)

Ondanks Aligs claims dat hij is veranderd, is het nachtleven van New York misschien niet welwillend om hem terug te nemen. Het nalatenschap van hun gemeenschap is uiteindelijk wat er op het spel staat, volgens Dream. Veel van hen verkiezen queer idealen en het bouwen van een gemeenschap boven losbandigheid, zelfverheerlijking en cynisme.

"Alig maakte de weg vrij voor wat er vandaag gebeurt, maar ik denk ook dat het ons achteruit heeft gezet," zei Dream. "Het nachtleven deed er lang over om te herstellen van wat hij heeft gedaan. Als ik het woord 'clubkid' hoor, krimp ik ineen, omdat het allemaal gaat om losbandigheid zonder substantie. Het feit dat die energie terugkomt, vind ik beangstigend."

Dreams partner Leopold trekt Aligs motieven in twijfel. "Als hij echt een verschil wil maken, waarom werkt hij dat niet in de verslavingszorg? Het lijkt helemaal niet alsof hij beter is geworden – het lijkt erop dat hij winst wil halen uit de bekendheid die hij verkreeg door iemand te vermoorden."

Epstein, de manager van Lovegun, vindt dat Dream overdrijft. "Iedereen verdient een tweede kans," zei hij. "En dan nog, Lovegun is een bar, geen kerk." Alig lijkt niet al te zeer aangedaan door de commotie en is vastberaden om de show door te laten gaan. "Falen is geen optie," zei hij met overtuiging. "Met alles wat er nu gaande is, is het zaak dat we het goed doen."

Op 28 augustus kreeg ik een sms van Alig, met de vraag of ik de nieuwe flyer van Boop! had gezien. Ik zei dat het me was opgevallen dat het gezicht van Macaulay Culkin er opstond. "Vreemd toch?" zei Alig lachend, refererend naar Dream. "Het lijkt alsof ze geobsedeerd door mij is."

Een paar weken later kwam Lovegun terug op het besluit en liet het feest toch doorgaan. Even na zonsondergang, op 10 oktober, ging ik naar de club in Williamsburg voor de tweede editie van de liveopnames van Peeew!. Twee manshoge travestieten streepten mijn naam door op de lijst. Binnen was het publiek duidelijk volwassener dan in Aligs hoogtijdagen in de Limelight, maar ongetwijfeld nog steeds het wildste wat er in de buurt gebeurde. Er was een handvol mensen binnen, vooral groepjes homomannen in de dertig, in zware winterjassen, met een paar wat meer kleurrijke figuren in het publiek. Op een gegeven moment stond er een slanke danser in een leren string zijn heupen te schudden op Satisfaction van Benny Benassi, terwijl hij een kruisbeeld tegen zijn eigen kruis hield, met zijn lul perfect tussen zijn benen geklemd.

Alig genoot van de aandacht, maar ik geloof dat er nog een reden was waarom hij zoveel moeite stak in zijn feestjes en zijn schilderijen. Hij geloofde dat kunst zijn ticket naar vergiffenis kon zijn. Terwijl ik hem zag rondfladderen tussen zijn bewonderaars, en zijn gezicht zag oplichten telkens als iemand zijn naam schreeuwde – Michael! Michael! Mag ik met je op de foto? – moest ik denken aan een quote van Alig in een artikel dat een van zijn vrienden in de gevangenis had geschreven voor Deadspin.

"Kunst overstijgt moraliteit, toch?" zei Alig in het artikel, tegen zijn vriend. "Onze cultuur vergeeft Woody Allen en Roman Polanski voor de beschuldigingen die tegen ze worden geuit. Je zei dat je er overheen kwam wat er gebeurt was tussen ons, omdat je me getalenteerd vond. Ik hoop dat de rest van de wereld dat ook kan."

Op een vrijdagmiddag in november neem ik de trein naar Coney Island, en loop naar de buurt waar Alig sinds augustus woont, bij Patrick in huis. Het huis staat zo dicht bij het strand, dat je de oceaan kunt horen vanaf de stoep.

Alig zit midden in een telefoongesprek terwijl hij de deur opent. Hij praat met iemand over wie er op de gastenlijst mag en met welke promotors hij wil samenwerken voor Peeew! dat weekend. "Hij trekt geen bezoekers! Hij doet niets voor mijn website!" zegt Alig tegen een onbekend persoon aan de andere kant van de lijn. Zelfs nadat hij me vraagt of ik limonade wil, en terugkomt uit de keuken met een glas, blijft hij voortdurend en luid praten aan de telefoon. Ik zie mijn kans schoon om de woonkamer goed te bestuderen, die uitkijkt op een patio met parasols en een grill, en verderop het glinsterende water waar Melendez' lichaam ooit in verdween.

Nadat hij eindelijk klaar is met bellen, gaat hij tegenover me zitten aan de keukentafel en begint uit te leggen dat hij Patrick zover heeft gekregen dat hij hier gratis mag wonen, en dat hij ook investeert in zijn toekomstige kledinglijn. "Al sinds ik naar New York verhuisde, heb ik mensen die voor me zorgen. Ik denk dat ik gewoon op zoek ben naar een vaderfiguur. Rudolf (Piper, eigenaar van Danceteria) was de eerste, toen Frank Roccio bij World, en nu Patrick." Fluisterend voegt hij hieraan toe: "Soms noem ik Patrick per ongeluk 'Peter'."

Alsof hij mijn verwarring aanvoelt, legt hij uit wat Patrick uit deze relatie haalt. "Het is niet manipulatief. Hij leeft via mijn ervaringen. En ik hou het huis heel erg schoon. Ik zit elke dag op mijn knieën om schoon te maken." Hij pauzeert even en gaat verder: "Het kost hem niks om mij hier te laten wonen. Hij krijgt zijn eigen kledinglijn in ruil voor voedsel. Dat is een goede deal!"

Het gesprek ging al snel over het nachtleven. Drie dagen eerder werd de 17e editie van de Glammy Awards gehouden, een traditie in de gayscene. Ik vroeg of Alig wist wat de Glammy Awards waren. De woorden waren mijn mond nog niet uit, of hij keek me vuil aan, schoot uit zijn stoel en stommelde de trap op. Door het plafond hoorde ik hem met dingen gooien en tegen zichzelf sissen: Ze vraagt of ik de Glammy's ken? Niet te geloven.

Als Alig terugkeert aan tafel, gooit hij boos een stuk papier voor mijn neus. "Ik ben de Glammy's begonnen," snuift Alig, en ik realiseer me dat ik het programmaboekje vasthoud van een prijsuitreiking in de Limelight op 2 september 1992. Met gouden letters staat erop: Michael Alig & Kelly Cole presenteren The Glammy's."

Er kwam bijna een einde aan onze tijd, dus ik stelde voor om een wandeling langs het water te maken, in de hoop dat een verandering van omgeving hetgeen dat zou komen makkelijker zou maken: de vriendschappelijke sfeer beëindigen om moeilijke vragen te stellen over de moord en zijn tijd in de gevangenis. We deden onze jassen aan en stapten in het zand. Helaas kwam er een abrupt einde aan mijn plan om hem eens stevig te ondervragen, toen hij zijn telefoon tevoorschijn haalde en een filmpje begon te maken, waarbij hij de kijkers vertelde dat hij een wandeling aan het maken was met een journalist van VICE.

Eenmaal terug in Patricks huis, nam Alig me mee naar zijn kamer, die op de zolder bleek te zijn. Aan de ene kant van de kamer had hij een atelier gemaakt, waar zijn schilderijen tegen de muur stonden. Aan de andere kant stond een zwarte bank die dienst deed als bed. We gingen zitten, en Alig wist dat het tijd was voor ons moeilijke gesprek. Hij trok wat dekens over ons heen en pakte een zak met snoepjes. Hij leek ondertussen meer op een kind van vijf dan een man van tegen de vijftig.

"Ik wil je wat vragen over de moord," zei ik zachtjes. Hij vertrok geen spier. "Ik vind het vervelend als mensen het moord noemen. Het was doodslag. Het was niet met voorbedachten rade. Het is niet alsof we die dag wakker werden en dachten: kom, we gaan Angel vermoorden. Er is een groot verschil, als je het mij vraagt."

"Wat is dat verschil dan?"

"Het is het verschil tussen iets dat je kunt vergeven en iets wat je niet kunt vergeven." We waren even stil.

"Je wil niet dat mensen je zien als een slecht mens," zei ik.

"Ik ben geen slecht mens, echt niet," zei hij, bijna smekend. Het verbaasde me dat ik tranen in zijn ooghoeken zag. Het was zijn missie, zei hij, om buitenbeentjes te laten opbloeien tot wat ze werkelijk waren. "Dat is wat ik graag doe," zei hij. "Een slecht mens doet zulke dingen niet."

Alig leek vastbesloten om me te overtuigen dat hij een ethisch persoon was. "Ik gaf om de mensen die voor me werkte," zei hij. "Als een club iemand niet betaalde, betaalde ik het uit mijn eigen zak. Het grappige is dat dit precies was waar de ruzie met Angel over ging. Hij kwam zijn geld halen. Hij had iets van twaalfhonderd dollar bij elkaar verdiend," zei hij over het loon dat Melendez verschuldigd was voor het hosten van Aligs feestjes.

Volgens Alig kwam er rond de tijd van de moord op Melendez een tip binnen bij het management van Limelight dat de politie een inval zou doen, en mensen wilde arresteren waarvan ze dachten dat die er drugs verkochten. Het doel was om informatie uit Peter Gatien te krijgen, die ze onderzochten voor belastingontduiking (Gatien werd in 1999 veroordeeld en gedeporteerd naar zijn moederland Canada, waar hij vandaag de dag woont met zijn familie.)

Alig zei dat Melendez ook op de lijst van de politie stond, en dat hij werd geweigerd bij de club toen hij zijn salaris kwam ophalen. Even later stond hij bij Alig op de stoep. "Hij voelde zich gekleineerd en wilde dat wij ervoor zorgden dat hij zich weer goed voelde," zei Alig.

Alig vroeg me op samenzweerderige toon of ik wel eens ketamine had gebruikt. Ik zei ja. "Gelukkig, het is zo moeilijk om het interviewers uit te leggen die nooit ketamine hebben gebruikt," zei hij. De hoeveelheid ketamine – in combinatie met de andere drugs ­– zorgden ervoor dat hij het gevoel had dat hij in een film zat. "Ik herinner me alleen een enorme waas, we vielen door glas heen en overal spoot bloed. Freeze sloeg hem met het handvat van een hamer, maar niet hard genoeg dat zijn huid scheurde."

Alig zei dat ze hem op de bank legden, in de veronderstelling dat hij weer wakker zou worden. De volgende ochtend merkten ze dat hij niet meer ademde. "Vanaf dat moment, voelde het alsof ik in een film zat. Het voelde gewoon niet echt."

"Misschien was het wel een ongeluk," zei ik. "Maar waar mensen de meeste afkeer tegen hebben is wat je daarna deed – Melendez laten rotten in je appartement terwijl je een week lang ging feesten, en terugkeerde om zijn lichaam in stukken te hakken en erover op te scheppen tegen je vrienden."

"In sommige versies van het verhaal die ik online las, injecteerde je zelfs gootsteenontstopper in zijn aderen. Door dat soort dingen denken mensen dat je een monster bent."

"We hebben hem niet geïnjecteerd met gootsteenontstopper," protesteerde Alig. "We deden ijs, gootsteenontstopper en bakpoeder op zijn lichaam in de hoop om de geur te maskeren. We wisten niet wat we deden."

Weglopen van het appartement en drugs blijven gebruiken was klassiek junkiegedrag, zei Alig. "We wilden gewoon high blijven, niet de realiteit onder ogen zien." En dat hij zijn vrienden vertelde over de moord, was niet om op te scheppen. "Iedereen die ik erover vertelde werd een deel van de samenzwering, dat nam wat van het schuldgevoel weg."

"Ik wilde dood, die avond," vertelt Alig over de avond dat ze het lichaam in stukken sneden. "We gebruikten zakje na zakje heroïne, tot we op het punt kwamen dat het ons echt niks meer kon schelen. Ik zei: of een van ons gaat dood, of we doen het gewoon."

Ik zei dat ik me niet voor kon stellen dat ik zo high was dat ik een lichaam in stukken kon snijden.

"Als je me een dag voordat het gebeurde had geïnterviewd, had ik hetzelfde gezegd," antwoordde hij. "Maar als je in die situatie zit, lijkt het alsof je op de derde verdieping van een brandend gebouw zit. Spring je door het raam of niet? Je moet wel, anders ga je dood. Het ging om overleven."

"Ik was niet de eerste promotor die gepakt werd met een lijk in zijn appartement," ging hij verder. "Het werd alleen zo'n groot verhaal omdat ik de directeur was van een club, en omdat de politie ons onderzocht vanwege drugs. Het was onmogelijk dat dit geen groot verhaal zou worden."

Het probleem was volgens Alig dat mensen geen onderscheid zagen tussen hem en het satirische personage dat hij had gecreëerd. "Als je dat combineert met misdaad, heb je een hele lelijke situatie." Zijn drugsgebruik, zegt hij, maakte zijn imago nog slechter. "Ik had alle symptomen van een sociopaat, maar die symptomen zijn vrijwel identiek aan die van een drugsverslaafde," zei Alig.

Ik vroeg waarom iemand zou moeten geloven dat de schuld bij drugs lag, en dat het geen makkelijk excuus was. "Ik haat het als drugs als excuus worden opgevoerd," reageerde hij, ook al leek het alsof hij precies dat aan het doen was. "Maar je kan er niet omheen – ik nam drugs om niks te hoeven voelen. Ik zocht naar liefde, maar ik nam heroïne."

In de gevangenis ging Alig door met drugs gebruiken, om zichzelf gevoelloos te houden. Hij kreeg heroïne en Percocet van gevangenen die bij de Bloods zaten – hij claimt dat ze hem hielpen omdat ze xtc verkochten in de clubs waar hij feesten gaf.

"Ik kon mezelf niet aankijken in de spiegel, en ik schoor me niet," zei Alig, terwijl hij uit het raam staarde. "Ik wist dat wat ik echt nodig had, de pijn voelen van wat ik had gedaan, zodat ik kon boeten – ook al kon niets het nog goed maken. Je kan niet je excuses aanbieden voor zoiets als dit. Het zou bijna klinken als een belediging. Het is niet iets wat je in woorden kunt uitdrukken."

Alig zat langdurig in een isoleercel, omdat hij steeds gepakt werd met drugstesten. "Afkicken in de isoleercel was verschrikkelijk. Het brak me." Om eruit te komen, deed hij zichzelf pijn in het zicht van de bewakers. "Ik sneed in mijn armen, dronk toiletreiniger, sloeg met mijn hoofd tegen de muur en slikte 120 tabletten Tylenol. Het was de eerste keer in mijn leven dat ik pure hopeloosheid meemaakte. En het gaf me des te meer redenen om drugs te gebruiken."

In 2009, toen hij 43 jaar was, had Alig een midlifecrisis. "Ik dacht dat ik nooit meer een vriendje of een baan zou kunnen krijgen [als ik vrij was gekomen]," zei hij. "Ik was bang van alle jonge, creatieve mensen waar ik niet mee kon concurreren. Ik dacht dat mijn leven voorbij was." Zijn therapeut zei dat het tijd was om af te kicken, en Alig besloot om het te proberen, bij wijze van weddenschap, zonder te geloven dat het iets zou veranderen. "Toen ik stopte met drugs, realiseerde ik me dat ik aan waanideeën leed," zei hij. Alig begon met schilderen, iets waar hij hoop uit putte. "Ik hing schilderijen op aan de muren van mijn cel, en iedereen die voorbij kwam stopte om naar de kleuren te kijken. Het was het eerste waar ik opgewonden van werd, naast drugs."

Een jaar na zijn vrijlating, ziet Alig zichzelf als een inspirerend persoon. "Ik krijg e-mails en brieven van mensen die op het punt stonden om zelfmoord te plegen," zegt hij. "Ze hadden het idee dat ze het konden redden, omdat het mij ook is gelukt." Anderen helpen, zo legt hij uit, is de reden dat hij in de aandacht wilde blijven. "De eerste dag dat ik thuiskwam, had ik een existentieel moment," vertelt hij. "Een deel van mezelf wilde zich verstoppen in een hutje; het andere deel vertelde me dat ik moest doen wat ik altijd al wilde."

Ondanks dat ons gesprek op een positieve manier ten einde kwam, voelde ik me somber toen ik in de metro naar huis zat. Ik wist niet meer wat ik moest denken. Ik hoopte dat de moeilijke vragen die ik voor het laatst had bewaard de zaken helder zouden maken. Maar in plaats daarvan gingen mijn gedachten alle kanten op.

Ik woog alles wat Alig me had verteld tegen alles wat ik zelf had uitgevogeld. Ja, ik geloof dat hij het liefst wil dat mensen van hem houden. Hij bleef koel toen hij vertelde over zijn tijd in de isoleercel, maar hij kwam twee keer dicht bij huilen toen ik suggereerde dat mensen hem als een slecht persoon zagen. Zelfs toen ik naar de deur liep, wilde hij me de leuke jongens waar hij mee praatte op datingapps laten zien. Ik geloof ook dat zijn drugsgebruik leidde tot Melendez' dood en de teloorgang van zijn eigen leven.

Meer dan een ex-verslaafde held, of wat voor personage hij hoopt te zijn, komt Alig op me over als een echte hustler. Iemand die naar New York verhuisde vanuit een afgelegen plek in Indiana, die de koning van het nachtleven werd voordat hij überhaupt klaar was met studeren. Net zoals dat hij uit de gevangenis kwam, met doodslag op zijn strafblad, zonder geld of hoop op werk, maar een half jaar later zijn eigen YouTube-show had, een terugkerend feest in Brooklyn, een eigen merchandiselijn, en een beginnende carrière als schilder. Dit alles terwijl hij ergens woonde waar hij geen huur hoefde te betalen.

Zijn inspirerende boodschap voelt meer als zelfpromotie dan als altruïsme. Ik kan moeilijk geloven dat Alig feestjes geeft in de hoop een goed rolmodel te zijn. Het viel me op dat alles wat Alig doet, altijd op hemzelf slaat. Zelfs als hij anderen helpt, lijkt zijn grootste drijfveer zijn eigen succes. En hoewel ik niet geloof dat hij om die reden een gevaarlijke sociopaat is, denk ik dat het hem wel een slinkse opportunist maakt, voor wie macht een gevaarlijk wapen kan zijn.

Michelle Lhooq zit op Twitter.

Like THUMP Nederland om niets te missen.