Binnenkort brengt Marco Spaventi zijn album Isola Sommersa uit. De Italiaan, die in Amsterdam woont, is een van de meest gevierde namen in de Nederlandse underground. Zelfs als je zijn producties niet kent, is de kans groot dat je op een track hebt gedanst die hij onder handen heeft genomen. Veel artiesten en labels brengen hun muziek naar Spaventi voordat het uitgebracht wordt – voor een second opinion of om het te optimaliseren.

Hoe kundig veel producers ook zijn, mixen en masteren is een kunst op zich. Het zijn vaardigheden waar je een deskundig oor voor nodig hebt. Heel kort door de bocht: afmixen wil zeggen dat het volume en de frequentie van de verschillende instrumenten in een liedje op elkaar afgestemd worden. Zo wordt er bijvoorbeeld voor gezorgd dat de kickdrum en de baslijn elkaar niet in de weg zitten. Daarna kan het liedje gemastered worden. Dat is een ingewikkeld proces dat ervoor zorgt dat de muziek goed klinkt op elk geluidsysteem en op elk formaat – of dat nou een cd is of een 128kb/s mp3'tje.

Marco doet al ruim tien jaar de post-productie voor veel Nederlandse artiesten, zoals Tom Trago, Aroy Dee, William Kouam Djoko en Conforce. Dat hun tracks zo goed klinken heeft deels met het oor en de kunde van de Italiaan te maken. We vroegen een paar artiesten die met hem werken wat Marco zo goed maakt.

Tom Trago

THUMP: Hoe heb je Marco leren kennen?
Tom Trago: Toen ik met Sub-Ann en Seth Troxler een plaat had gemaakt, zochten we nog iemand voor de juiste mix. Via via kwamen we bij Marco terecht. Vanaf die plaat kreeg hij een vaste rol bij mijn label Voyage Direct. Hij doet de post-productie voor veel mensen die bij ons muziek uitbrengen. Het is moeilijk om iemand als hem te vinden. Hij maakt de muziek beter, zonder er per se iets aan toe te voegen. Hij laat de muziek in zijn waarde. Vaak gieten dat soort gasten hun eigen sausje over een productie heen, zodat het klinkt zoals zij willen dat het klinkt. Marco doet dat niet.

Wat maakt Marco zo goed?
Hij kan erg goed luisteren. De meeste mensen luisteren subjectief. Hun smaak beïnvloedt wat ze horen. Als je veel verschillende stijlen hebt gehoord en lang met muziek bezig bent, kun je objectief luisteren, vanuit technisch oogpunt. Kijk, een liedje mist soms een bepaalde verhouding of een laag. Als ik met muziek bij hem aankom, gaat hij eerst muten. Samen kijken we dan naar de verschillende onderdelen: is dit nodig? Nee. Dit dan? Nee. Door dingen te schrappen, haal je de essentie van wat je wil zeggen naar voren.

Aroy Dee

THUMP: Hoe komt het dat zoveel mensen bij Marco aankloppen?
Aroy Dee: Hij is technisch heel goed. Hij heeft gevoel voor hoe een track moet klinken, en hij stelt nooit teleur. Als ik een track terugkrijg, denk ik meestal: wow! Omdat je van tevoren niet doorhad dat iets zoveel potentie had. Masteren is heel belangrijk: het mooiste nummer kan nog aan kracht verliezen als het niet goed gebeurt. Marco probeert te begrijpen wat de artiest voor ogen heeft. Hij verandert de muziek niet, maar hij versterkt de kwaliteit. Als Marco de mastering doet van een gruizige Chicago-plaat, zal hij juist het analoge gevoel versterken. Hij maakt het dan nog ruiger. Een heldere, fragiele soundscape zal hij nog breekbaarder en helderder laten klinken. Maar uiteindelijk moet de artiest zelf weten of-ie het ermee eens is.

Wat is het belangrijkste wat je van Marco hebt geleerd?
Weinig, omdat hij simpelweg veel beter is. Zijn gevoel voor geluid, in combinatie met zijn kennis van synthesizers, is uniek. Kijk, ik hou van muziek, maar ik rommel maar wat aan. Op een gegeven moment vind ik het mooi klinken. Marco rommelt niet, hij bedenkt van tevoren hoe iets moet klinken. Hij is muzikant en wetenschapper ineen.

Kan je een voorbeeld geven van een liedje van jou dat Marco onder handen nam? Eentje waar je bijzonder blij mee was?
Pure (R-A-G BASS Mix) vind ik mede dankzij Marco een geweldige plaat.

Conforce

THUMP: Hoe kwam jij bij Marco terecht?
Conforce: Het begon toen hij een paar tracks voor Delsin afmixte. Dat werd eerst in Duitsland gedaan, maar op een gegeven moment nam Marco dat over. Nu doet hij het ook voor mijn eigen label, Transcendent. Ik denk dat het heel persoonlijk is wat voor mastering engineer bij welke artiest past. Je wil niet dat iemand gehaast een limiter eroverheen gooit, en het dan wel prima vindt.

Waarin verschilt hij met andere sound engineers?
Hij geeft altijd feedback. Veel engineers zijn heel stoïcijns. Die gasten van Hardwax en Dubplate zijn stuk voor stuk arrogante ballen. Die trappen er alleen maar lage frequenties in en zeggen dan: take it or leave it. Als je niet tevreden bent en het terugstuurt, moet je gelijk meer betalen. Bij Marco is het een ander verhaal. Hij is toegewijd, snel en persoonlijk in de communicatie. Soms is Marco iets te enthousiast. Dan heeft hij weer een nieuwe limiter en compressor, en gaat-ie die als een wilde gebruiken in andermans producties. Dan moet je hem af en toe even terugfluiten.

Brengt een masteringengineer de mix naar een hoger niveau?
Ik vind dat altijd een beetje flauwekul als mensen dat zeggen. Dan doe je gewoon zelf iets verkeerd. Als een mastering engineer dat moet oplossen, kun je niet echt goed produceren.

Een mastering engineer kan een mix hooguit twintig procent beter laten klinken, zodat-ie beter tot zijn recht komt. Maar magische dingen verrichten? Dat vind ik overdreven. Ik zorg dat het goed klinkt, en ik geef wat instructies mee. Vaak hoeft Marco niet zoveel te doen.

William Kouam Djoko

THUMP: Wat maakt Marco zo bijzonder?
William Kouam Djoko: Sinds Deflourished EP werk ik met hem samen. Tom Trago stelde voor om een remix met hem af te mixen. Een geniale zet, want Marco snapte direct waar ik heen wilde qua sound. Hij zorgt echt dat het beter gaat klinken. Hij kan zich inleven in het geluid van het project waar hij op dat moment mee bezig is. Hij heeft een brede muzikale achtergrond, en een immense studio waar hij je beats net zolang masseert tot ze precies klinken zoals jij wil. Het is alsof je door een laboratorium loopt, maar dan met een warm, Italiaans tintje. Als Marco het heeft afgemixt, klinkt het voller. Het is alsof je een symfonie van Bach hoort, alle frequenties zijn scherp.

Wat is de belangrijke les die je van hem leerde?
Hij heeft ontzettend veel trucjes en slimmigheden die je automatisch van hem oppikt in de studio. Hij staat open voor suggesties en daarmee ook in zijn eigen werkwijze. Er is denk ik niet een specifieke les die hij me heeft geleerd. Maar als ik kijk naar zijn toewijding en de rust waarmee hij werkt, voel ik dat ik altijd een beetje kennis meeneem naar mijn eigen projecten.

Waarom is het altijd verstandig om je track af te geven bij Marco?
Twee paar oren horen natuurlijk altijd meer dan één, maar het verschilt per producer. Sommigen willen alles honderd procent zelf doen. Anderen, zoals ik, hebben baat bij Marco's hulp. Hij versterkt de expressie en de intentie van je muziek. Soms loop ik bij hem binnen met een track, gaan we aan de slag, en zodra ik naar buiten loop, is het een sterker en duidelijker verhaal dan ik voor mogelijk hield. Luister eens naar Heart U, dat uitkwam op Tuskegee. De emoties in die track kwamen beter naar voren dankzij Marco.

Benieuwd naar de muziek die Marco Spaventi zelf maakt? Check hier zijn discografie.