De TR-909 is het verhaal achter de housebeats in je hoofd

FYI.

This story is over 5 years old.

Muziek

De TR-909 is het verhaal achter de housebeats in je hoofd

Zonder deze drumcomputer zouden house en techno niet eens bestaan.

Producers van over de hele wereld kunnen tegenwoordig met een laptop en wat muzieksoftware complete nummers in elkaar flansen. Drums, samples en andere geluiden zijn voor iedereen beschikbaar en worden daardoor voor lief genomen: ze zijn er gewoon. Toch zijn al deze sounds allemaal ooit ergens ontstaan. THUMP bespreekt de belangrijkste en meest invloedrijke synthesizers, drumcomputers, en andere apparatuur uit de elektronische muziek.

Advertentie

Eerder bespraken we de dreunende kicks en sissende hihats van de TR-808. Deze keer checken we zijn opvolger, de Roland TR-909. Wat de 808 betekent voor de hiphop, betekent de 909 voor acid, house en techno – iedere house- of technoproducer is minimaal één keer met de geluiden van dit beest in aanraking gekomen.

Neem even een momentje voor jezelf en denk aan een housebeat. Gedaan? Alle drumgeluiden waar je zojuist aan dacht komen hoogstwaarschijnlijk van de 909, of zijn daarvan afgeleid. Laten we eens kijken hoe deze drumcomputer zijn plekje in de muziekgeschiedenis heeft verdiend.

Roland TR-909

De Roland TR-909 Rhythm Composer (nine-o-nine) is een deels analoge en deels sample-based drumcomputer die tussen 1983 en 1985 werd geproduceerd door het Japanse Roland. De 909 was toen-ie op de markt verscheen niet erg populair; muzikanten waren op zoek naar realistisch klinkende drumklanken, terwijl de 909 juist een synthetische, kunstmatige sound had. Andere drumcomputers met 'echtere' geluiden overschaduwden dus de verkoop van het apparaat.

Toen Roland iets later de TR-707 uitbracht, daalden de prijzen van tweedehands 909's enorm, waardoor ze voor een kleine prijs overgenomen konden worden en terecht kwamen bij producers die later uit zouden groeien tot dé house- en technopioneers. Producers werden verliefd op het analoge geluid van de 909 – specifiek dat van de kenmerkende droge en bonzende basdrum. Ook de rauwe, tikkende hihats en de typische clap onderscheiden zich van de rest. Wat volgde was een hoop acid, house en techno met een flinke lading 909-drums.

Advertentie

Door de tijd heen is gebleken dat de TR-909 een blijvertje is. Tegenwoordig vind je de geluiden in allerlei muziekstijlen. De apparaten zijn zeldzaam en erg gewild, wat ook aan de prijs te zien is – net als bij de 808 ben je na de aankoop van een 909 ongeveer 2500 euro armer.

Mr. Fingers – Can You Feel It

Can You Feel It wordt vaak bestempeld als de eerste deephousetrack ooit. Larry Heard, oftewel Mr. Fingers pompte een boel 909 in het nummer, en dat hoor je meteen.

Jeff Mills en zijn TR-909

Detroit-technolegende Jeff Mills en zijn TR-909 zijn onafscheidelijk. Meester Mills heeft de 909 omgedoopt tot zijn vaste live-instrument – in zijn shows kun je naast tracks dus ook de allerziekste 909-improvisaties verwachten.

Daft Punk – Revolution 909

De titel van het nummer zegt het eigenlijk al. De jongens van Daft Punk waren gek op het geluid van de TR-909 toen ze hun debuutalbum

Homework

maakten in 1997, want de 909 is in bijna iedere track te horen.

Kerri Chandler – Track 1

Het eerste wat houselegende Kerri Chandler deed toen hij zijn TR-909 kreeg, was hem openschroeven en modificeren. Je hoort dat de kicks in zijn nummers van de 909 komen, maar dat ze een goeie schop onder de kont hebben gekregen: niets kickt als een kick van Kerri.

Inner City – Big Fun

In Detroit richtten Kevin Saunderson en Paris Grey in 1987 de groep Inner City op. Met hits als

Good Life

en

Big Fun

wisten zij een dansvloercrossover van pop en techno naar het grote publiek te brengen, en daarbij was de TR-909 een vaak gehoorde gast.

Advertentie

Anil Aras – You & I

De TR-909 stamt uit 1983, maar heeft niets van zijn kracht verloren en klinkt nog even fris als toen hij de Japanse fabriek uitrolde. Househead Anil Aras laat dat horen. You & I is pure 909-porn, inclusief de vibe en instrumentaria van de ninetieshouse.

Opmerkelijk: een levensgrote TR-909

De Roland TR-909 is ondertussen de dertig gepasseerd, en in 2014 vierden een paar Schotten dat met een opmerkelijke ode aan het instrument. Zij bouwden een bijna drie meter lange, werkende replica van de klassieke drummachine. Geef die gasten een medaille.