Een reissue uitbrengen is meer werk dan je denkt

De wereld stroomt over van de goede reissues. Een van de meest betoverende albums van vorig jaar was in werkelijkheid een Japanse plaat uit 1983, een van de beste tracks van 2015 was een elf jaar oude productie van Bas Bron met een gastrol van Scarlett Johansson. En sinds een klein decennium de meest eigenaardige Afrikaanse track is een op verkeerde snelheid afgespeelde heruitgave van dat ene awesome cassettebandje van Ata Kak.

Hoe komen zulke reissues tot stand? Dat vertellen Antal (Rush Hour), Serge (Clone) en Young Marco in EYE op de openingsdag van Dekmantel 2016. Het zijn drie mannen die weten waar ze het over hebben, verantwoordelijk voor een paar van de mooiste reissues van de laatste jaren. "Je bedenkt welke muziek je opnieuw wil uitbrengen, en je vraagt toestemming aan de artiest," vat Antal het proces alvast bondig samen.

Goed, klinkt simpel, maar in veel gevallen blijkt het een ontzettend kutwerk om zo'n heruitgave rond te krijgen. Alleen al het opsporen van de muzikanten: soms blijkt een oude held in de gevangenis te zitten, een pionier dakloos geworden, een producer nu loungemuziek aan het draaien in bars in Kiev, of een veelbelovende jazztrompettist al overleden. Young Marco noemt Mandré, het alter-ego van de eenmalige Motown-artiest Andre Lewis. Marco wilde zijn fantastische space-synth-funk-opus Mandré 4 uit 1982 opnieuw uitbrengen. Een jaar lang zat hij Mandré achterna. Het was zelfs onduidelijk of het album nog wel zou bestaan, de meeste kopieën zijn verloren gegaan in een brand. Uiteindelijk vond hij plots een e-mailadres van tien jaar oud.

Wie had dat gedacht: hij kreeg vijf minuten na het mailtje te sturen een antwoord. Ja, dat kan wel. Bleek dat Mandré al die tijd in vergetelheid had geleefd, en orgel speelde in een kerk. Maar Lewis leefde mentaal nog in de gouden eeuw van de muziekindustrie, en vroeg aanvankelijk om een smak geld. Uiteindelijk kwamen ze tot een overeenkomst, en wist Marco de carrière van Mandré zelfs nieuw leven in te blazen. Zozeer dat hij sprak over het maken van Mandré 5, hij wilde zelfs vaker live gaan spelen. Helaas is hij uiteindelijk in 2012 overleden.

Nog zo'n verhaal is Larry "Mr. Fingers" Heard, vertelt Serge, met wie hij tien jaar geleden contact opnam en wiens catalogus hij nu langzaam maar zeker opnieuw uitbrengt. "Het is nogal een verdrietig verhaal: Larry is een hele lieve, tedere gast, die door zoveel mensen is opgelicht dat hij zijn vertrouwen in de muziekindustrie is verloren. Hij had zijn masters verbrand, en deed alleen nog maar wat dj-gigs om wat bij te verdienen." In eerste instantie wilde hij I'm Strong opnieuw uitbrengen, een enorme hit in de RoXY. "Larry vroeg me welke versie ik wilde uitbrengen. Nou, de main vocal en de instrumental die op R&S Records is verschenen. 'Ik heb nooit een instrumental uitgebracht, en nooit met R&S gewerkt', vertelde hij. Wat bleek: de studio-engineer had na de I'm Strong-sessie zelf de instrumental opgenomen en die gelicensed aan R&S." Serge wil maar zeggen: er gebeurde veel in het wereldje waar artiesten mee werden genaaid. Maar uiteindelijk bracht Serge een groot deel van de catalogus van Heard opnieuw uit, en verscheen dit jaar een nieuwe EP van Mr. Fingers via Alleviated.

Nou, nog eentje dan. Het verhaal van de artiest Minako Yoshida, die in Japan verschrikkelijk populair is. Rush Hour bracht onlangs een reissue uit van de fenomenale slowjam Midnight Driver. "Ze zit onder een groot label in Japan. Dat is een stuk lastiger dan wanneer je direct contact onderhoudt met de artiest. Uiteindelijk hadden we toestemming en hebben we de reissue uitgebracht. Iemand anders van datzelfde label bleek niet op de hoogte te zijn, en postte online juist dat er helemaal geen toestemming was gegeven voor deze release. Heel vervelend, maar het is allemaal uiteindelijk wel goedgekomen."

Gelukkig kan het ook makkelijk gaan, zegt Antal. Neem Soichi Terada, de Japanse componist die vooral veel bijzondere producties maakte voor computerspelletjes, en zelfs eens een remix van Paradise Garage-grootheid Larry Levan mocht ontvangen. Hunee was fan van Terada en stuurde namens Rush Hour een mailtje naar de Japanner, die direct enthousiast reageerde en binnen no-time een harde schijf aan tracks opstuurde. Hunee selecteerde er een aantal, die werden gebundeld als Sounds From The Far East. Dat album viel zo goed, dat Terada al gauw de vraag kreeg: wil je niet eens een show doen? Antal: "We hadden geen flauw idee hoe de liveshow zou zijn, maar hij bleek een heerlijke gast met een goede blik in zijn ogen wanneer hij draait. We hebben al een hele serie shows opgezet." En zo begon Terada aan zijn tweede jeugd.

Draaide de wereld een paar jaar geleden om edits en bootlegs, tegenwoordig zijn reissues bizar populair, stellen de drie. Daar zit ook een schaduwzijde aan. "Dankzij Discogs is het hele verleden zichtbaar, labels gebruiken data van Discogs en YouTube om te kijken wat ze opnieuw willen uitgeven. Als er maar twee beschikbare exemplaren zijn van een plaat, maar hij wel op een heleboel want-lists staat, kunnen ze simpel narekenen hoeveel platen ze kunnen verkopen." Young Marco: "Er zijn zoveel mensen op zoek naar snel geld."

En dan is er nog het cratediggen naar obscure platen, waarin sommigen misschien wel té ver zijn doorgeslagen. Marco: "Veel platen zijn juist obscuur omdat ze niet zo goed zijn." Antal: "Mensen leggen wel 65 euro neer voor een onbekende discoplaat, maar ze kennen D-Train niet eens!" Serge: "Sommige van die tracks hadden we vroeger juist een slechte rip-off van D-Train genoemd."

De drie draaien zelf ook veel. Sommige zeldzame platen gaan al jaren mee in de tas van Antal, Serge en Young Marco, maar krijgen nu een reissues, waardoor ze toegankelijk worden voor veel meer mensen. Hou je dan op 'm te draaien, omdat hij niet meer uniek is? "Misschien gaat-ie even de koelkast in", zegt Young Marco, "maar in principe blijf ik hem draaien." Serge: "Het maakt eigenlijk niet zoveel uit, toch? Als je ergens verveeld door raakt, is er zóveel nieuws om te ontdekken. Er is niets zo mooi als iets ontdekken dat maar een euro kost op Discogs, fantastisch blijkt te zijn, en dat weer aan de mensen brengen met een reissue."