Laidback Luke is de mainstream ingezogen

Ik kan me nog goed die keer herinneren dat Laidback Luke om een uur of elf 's ochtends Awakenings in de Gashouder afsloot met Poing van Rotterdam Termination Source. Dat kon je toen echt niet maken: een retecommerciële hardcore classic draaien op een heel serieus technofeest. En toch was het de beste laatste track die ik ooit heb gehoord in de Gashouder – juist omdat niemand hem verwachtte en iedereen er toch los op ging.

Het zijn precies dit soort momenten die je jarenlang bijblijven; niet die honderden uren waarin de dj precies doet wat er van hem wordt verwacht. En het zijn artiesten als Laidback Luke, die met zulke momenten het verschil maken – of dat nou voor het Nederlandse technopubliek op Awakenings is of voor Amerikaanse EDM'ers op Ultra. 

Luke vliegt tegenwoordig de hele wereld over en maakt nog steeds het verschil. Hij mag dan de mainstream zijn 'ingezogen,' zoals hij het zelf noemt. Maar dat weerhoudt hem er niet van met weloverwogen reacties het publieke debat op te zoeken of zijn collega's persoonlijk aan te spreken op hun gedrag. Hij geeft teveel om de scene om dat niet te doen. 

THUMP: Je praat met een Amerikaans accent. Ben je nu zo vaak in de States dat je geen Nederlands meer spreekt? 

Laidback Luke: Ja, ik zat nog te denken: ik hoop dat ik me red in het Nederlands. Mijn vrouw is Amerikaanse, mijn dochtertje dus ook en mijn tourmanager is Brits, dus in feite praat ik voornamelijk Engels. Het is soms lastig om dan om te schakelen naar Nederlands.

Hoeveel procent van de tijd ben je nog in Nederland? 

Eens in de twee weken, voor mijn zoons. Die slapen dan een paar nachten bij mij en dan ga ik weer op reis.

Hoe lang ben je al internationaal aan het touren? 

Alweer een hele tijd. Het ging flink los in 2008. Ik weet nog dat ik er in het begin moeite mee had, want ik ben niet zo'n reiziger. Het liefst zou ik dag en nacht in mijn studio willen zitten en muziek maken, maar ik ben erin gezogen. De eerste jaren overkwam het me. Je schrikt: ineens heb je geen huis, moet je uit je koffertje leven en zie je je vrienden en familie niet meer. Dat is wennen.

Avicii is laatst aan overwerktheid bezweken. Er liggen dus gevaren op de loer. Hoe zorg je dat je toch met beide benen op de grond blijft? 

Nou, ik ben een paar keer tegen de muur gelopen en flink ook. Dat is een van de redenen waarom ik ben gestopt met drinken. Omdat ik geen goede vader meer kon zijn. Ik liep op een gegeven moment ontzettend gefrustreerd thuis rond. Als je drinkt op een schema zoals wij, heb je geen tijd om te kateren. Je zit na een uur of drie weer met je wodkahoofd op het vliegveld voor twee vluchten en een autorit van drie uur. Op een gegeven moment hakt dat wel in je motivatie. Daarnaast moet je steeds blijven produceren, emails beantwoorden en nieuwe muziek luisteren. In 2010 ben ik dan ook gestopt met drinken. Daarvoor had ik wel bij iedere draaibeurt op zijn minst twee wodka Red Bull achter de kiezen, maar nu leef ik als een atleet. Alleen water tijdens shows, geen afterparties. Het klinkt saai, maar er zit zoveel druk en professionaliteit in mijn scene, dat ik het me niet kan verantwoorden.

Zoals we vorig jaar in My Son The DJ hebben gezien, beoefen je Kungfu op hoog niveau en je laat je leraar meetouren. Hoe heeft dat je beïnvloed als dj? 

Kungfu is een deel van mijn leven. Het is essentieel dat ik het blijf volhouden. Een paar jaar geleden heb ik besloten mijn Kungfu leraar als personal trainer eens per maand mee te nemen op tour. Dat heeft mijn niveau omhoog gekrikt. Ik heb in mijn carrière twee burnouts gehad. Als je daaruit komt, zijn die burnouts steeds op de achtergrond. Je weet, als je een paar nachten niet slaapt of overwerkt: o jee, het komt er weer aan. Mijn leraar heeft me geholpen daar mentaal mee om te gaan – ook met het opstellen van mijn schema. Veel mensen die ik spreek, zeggen: ik snap niet hoe je dat doet; toch nog produceren, toch nog mensen tweeten. Het komt door Kungfu, dat ik met rust de chaos in stap.

Je bent dus gestopt met drinken. Was je verslaafd, of was het een uitweg voor de drukte?

Beide. Ik weet nog dat mijn ex-vrouw er problemen mee had. Die zag het en zei: 'Je begint meer en meer te drinken als je draait, heb je dat nou echt nodig.' Dan zei ik: 'Eigenlijk combineer ik lol met de werkdruk.' Maar het was een soort weglopen van de stress; elke show moet je alles geven. Dat is heel erg mis gegaan. Ik had wel het idee dat het een verslaving was. Zonder dacht ik niet dat ik het zou kunnen.

Ik heb een dj eens horen zeggen dat hij met zijn verslaving een eigen wereldje had geschapen. Een soort cocon, waarin niet voortdurend aan hem getrokken werd. Klinkt dat herkenbaar? 

Ik herken dat. Ik hou bijvoorbeeld van koken omdat ik kan mixen zonder dat de hele wereld een mening heeft over wat ik kook. Dat randje stress herken ik wel als je op topniveau moet presteren en die cocon ook. Maar nu haal ik dat randje er op een gezonde manier af door kung fu.

Je stipt het zelf al aan: de hele wereld heeft tegenwoordig een mening. De meeste artiesten kiezen er wijselijk voor om hun haters te negeren, maar ik vind het bewonderenswaardig dat jij toch vaak heel beheerst reageert. Moet je soms niet je tong afbijten?

Soms. Diplomatisch reageren terwijl de rest van de wereld je voor een stuk stront mag uitmaken is lastig maar een uitdaging. En als het je lukt, ben je natuurlijk de man. Ik heb een enorme passie voor deze scene – overground en underground. Daarom trek ik het me aan. Ik voel me verantwoordelijk. In feite ben ik in de vroege nineties blijven hangen. Ik heb iets van: we doen allemaal hetzelfde. De één vangt daar helaas meer geld voor dan de ander en de ander krijgt weer meer erkenning. Maar als er een controverse is, duik ik er graag in. Ik voel me teveel onderdeel van deze wereld.

Je hebt volgens mij al meerdere fasen van haat uit de underground doorstaan, omdat je koos voor een commerciëlere sound en een groter publiek. Zo sloot je jaren geleden Awakenings af met Poing van Rotterdam Termination Source – in mijn ogen een middelvinger naar alle critici, of zie ik dat verkeerd?

Nee, dat is juist de kern. Ik weet nog dat ik aan het begin van mijn dj-carrière vaak dezelfde mash-up maakte van een plaat van Speedy J met Lady van Modjo. Mijn boekingsagent kwam naar me toe en zei: 'Dude, dit soort dingen kun je nu echt niet meer maken!' Maar ik had iets van: 'Lady is een vette plaat, maar de beat heeft geen ballen, dus leg ik Speedy J eronder.' Muzikaal gezien klopte het. Maar toen liep ik tegen dat ongelofelijke techno-snobisme aan. Bepaalde dingen mochten niet, want dan was het zogenaamd geen techno meer. Terwijl ik het belangrijker vond om lol te hebben. Die mash-up heb ik ook in de Gashouder gedraaid en daarna dacht ik: 'Als we toch aan het rammen zijn, doe ik er nog een schepje bovenop met Poing.' Dat was pure nostalgie. Maar zoiets draaien mag niet van het technopubliek. Het gekke is: toen deed ik een paar commerciëlere shows. Ik merkte dat je voor een commercieel publiek wel een technoplaat mag draaien, maar voor een technopubliek geen commerciële plaat. En dat heeft voor mij de omschakeling naar een commerciële sound bewerkstelligd.

Ik neem mezelf niet al te serieus. Ik verkleed me vaak als superheld voor mijn shows. En ik ben heel erg voor gek doen. Een mens moet al vijf dagen in de week op kantoor zitten. Waarom moet je dan in het weekend nog steeds cool zijn?

Met zo'n instelling lijkt het me moeilijk om de negatieve reacties op een filmpje te lezen als What DJs Do These Days. Is het niet doodeng om te merken hoeveel haat je daarmee oproept? 

Ik vond dat filmpje ook grappig. In die anderhalve minuut zijn Steve, Sander en ik inderdaad weinig aan het doen. Maar zelfs legendes als Dimitri lieten een plaat soms zeven minuten lang uitdraaien. Maar dan al die haat in die comments onder het filmpje. Op Twitter hebben sommigen vanwege die video zelfs mijn pasgeboren dochtertje beledigd. Toen dacht ik: waar gáát dit over?! Dan moet je tot in den treure uitleggen wat je aan het doen bent. Ik ben een van de dj's die het snelste mixt. Maar dan krijg je mensen die zeggen dat ook dat vooraf is opgenomen en dat je dus aan het playbacken bent. Net zei ik dat ik er voornamelijk voor de lol sta, maar het dj'en als kunst en met name de techniek neem ik bloedserieus. Dus dat heeft me echt wel pijn gedaan.

Je schreef in je brief aan Seth Troxler dat je zijn brief hypocriet vond. 

Ja, want hij is ook een dj en je kunt je afvragen wat hij precies uitvoert achter de decks. Een gast als Richie Hawtin vliegt ook met privé-jets. Over smaak valt te twisten en natuurlijk draaien die jongens veel diepere muziek dan wij, maar ze draaien ook muziek, reizen van hot naar her en proberen het publiek te vermaken.

Maar je begrijpt toch ook wel waarom hij zich tegen jullie afzet? Dat is wat zijn publiek verlangt: dat hij zich afzet tegen de mainstream.

Het is inderdaad cool tegenwoordig om tegen EDM te zijn. Natuurlijk moeten mensen zich afzetten tegen de mainstream. In mijn tijd was de mainstream trance en ik heb mijn best gedaan om de muziek waarvoor ik stond zo groot mogelijk te maken. Niet om het geld, maar om zoveel mogelijk mensen te bereiken. Ik besefte niet dat daar ook consequenties aan verbonden zijn. Waar veel geld zit, zijn ook veel lelijke dingen. Ik ben nog steeds trots op hoever de muziek is gekomen, maar het is gewoon mainstream geworden. Met een aantal dingen die Seth zegt ben ik het eens. Eigenlijk wil ik ook geen confetti of CO2 kanonnen. Het liefst wil ik een donkere club met alleen een strobo, want daar kom ik ook vandaan. Maar het zijn andere tijden, dus in mijn scene klopt dat niet meer.

Seth vindt het ook jouw verantwoordelijkheid – als iemand die een belangrijke positie inneemt – om je publiek op te voeden. Snap je dat? 

Absoluut. En dat heb ik in mijn kringen ook gedaan. Ik doe het nog steeds. Ik ben mentor voor veel van mijn studenten, ik heb ongeveer vijf kids die ik persoonlijk begeleid. De laatste anderhalf jaar ben ik bijvoorbeeld op een anti-Pryda snare hetze: iedereen die me een demo stuurt met een Pryda snare, daar luister ik niet naar, of ik zeg dat die snare eruit moet, dat ze daar iets originelers op moeten verzinnen. En ik druk mijn studenten op het hart dat het niet om privé-jets gaat, maar om passie voor muziek. Ook via mijn Twitterfeed probeer ik dat te beinvloeden. Maar ik weet niet of het nog zin heeft om grotere dj's daar op aan te spreken.

In tegenstelling tot veel van je collega's lijk je niet met een enorm ego te worstelen. Is ego een valkuil? 

Het is zeker een valkuil. Ik heb gemerkt dat ego wordt uitvergroot naarmate je meer succes hebt. Een jongen als Afrojack – die ik overigens nog steeds als een van mijn studenten beschouw en een hartstikke leuke knul vind – was altijd al zoals hij nu is. Toen hij zeventien was, leaste hij voor 2000 euro in de maand een Audi om het mannetje te zijn. We namen hem op mijn forum altijd een beetje in de maling. Hij schepte altijd op en dan hadden wij iets van: jezus gast, moet dat nou? Nu hij bakken met geld verdient is hij helemaal de man, maar hij is niets veranderd.

Ikzelf werd vroeger gepest omdat ik zo bescheiden was. Maar ik heb geen behoefte om te pochen met geld. Ik besef dat ik leef van geld van kids tussen de 17 en 23, mijn doelgroep, die keihard werken om een kaartje voor mijn show te kopen. Om dan mijn nieuwe, belachelijk dure auto op Instagram te zetten of een foto van mijn privé-jet vind ik not done. Ik schaam me soms zelfs om hun geld uit te geven.

Je vrouw is ook dj. Is het fijn dat jullie dit allebei doen of is het af en toe ook moeilijk om in hetzelfde wereldje te zitten? 

Nee, het is eigenlijk heel makkelijk, we zijn echt een dj-unit. Om een voorbeeld te geven: als ik met meisjes op de foto moet is dat geen probleem, want zij moet ook met jongens op de foto. We snappen dat van elkaar. Als je twee weken op tour moet, wenst de ander je succes. En veel mensen in de States weten dat mijn vrouw veel dieper en minder overground draait dan ik. Ze heeft haar sporen verdiend in de underground.

Dus ze geeft je meer street cred?

Ja, dat sowieso. En hele vette tracks, dus ik weet precies wat er aan de hand is in de underground. Mensen zien haar ook niet als een groupie of iemand die aan mijn succes hangt, want ze was al lang succesvol. En met die controverse – mijn vrouw kent de Art Department jongens heel goed en ook DJ Sneak houdt van haar – moet ik me af en toe echt even naar haar omdraaien en vragen: 'Was je ook met me getrouwd als ik een EDM douchebag was geweest?' Dan zegt zij: 'Nee, natuurlijk niet.' Ze weet ook dat ik oprecht met muziek bezig ben.

Hoe zie jij als Nederlander de ontwikkelingen in de VS op het gebied van elektronische muziek? 

Het is een whirlwind. Het grote publiek luistert nu al een tijdje naar die commercële EDM sound en is klaar om meer underground te horen: experimentelere, langere mixen. Voorheen snapten ze dat hier nog niet zo. Maar er komt een golf aan van kids die met EDM is opgegroeid; de nieuwe achttienjarigen luisteren er al een jaar of vijf naar en kunnen het veel sneller waarderen als je wat dieper gaat. We hoeven geen Akon meer op David Guetta beats te horen, geef ons maar Avicii met Coldplay. Er is een hele positieve ontwikkeling aan de gang en net zoals in Europa zijn we nog lang niet uitgehouset. Ik zie EDM als een soort glam rock of glam metal. We zijn van de echte rock gegaan naar glitterbands als Queen en Europe.

Binnenkort volgt de grunge?

Ja, daar wacht ik op, op de grunge. Hopelijk kunnen we de duur van house nog in ieder geval tien jaar rekken en dan zal er uiteindelijk een muziekstroming komen die zo cool is dat we er klaar mee zijn.

Je label Mixmash Records bestaat ook tien jaar. Wat waren de highlights tot nu toe? 

Ik heb altijd gevochten om een platform te creëren voor het talent dat ik aan het begeleiden was. Avicii is wel een van de grootste highlights. We kunnen erover discussiëren of zijn muziek goed is – ik ben ook geen fan van country house – maar die jongen heeft het naar de absolute top geschopt. Ik ben eigenlijk alleen nog aan het wachten op de samenwerking met U2, dan heeft hij zo'n beetje alles gedaan wat er te doen valt.

Dus je bent wel trots op hem?

Ik ben onwijs trots op Avicii. Ik weet nog dat hij een jongetje van zestien was en zijn eerste demo's stuurde. En met een jaar of twee klonk hij zo professioneel, dat hij er klaar voor was. Met mij heeft hij zijn eerste dj-boeking gehad. In Miami opende hij op WMC voor een lege zaal. Om dan te zien waar hij nu staat is geweldig. Hetzelfde geldt voor Afrojack. Die hebben we ook keihard gepusht met Mixmash. Ik ben degene geweest die Afrojack aan David Guetta voorstelde.

Wil je ze niet af en toe waarschuwen? Ben je in een positie om hen vaderlijk toe te spreken, of gebeurt dat niet meer? 

Dat gebeurt zeker. Ik zat laatst in de kleedkamer met The Chainsmokers, die op dit moment beginnen met heftig touren. Ik ben de eerste die tegen hen zegt: 'Je denkt dat het nu zwaar is? Wacht maar tot je buiten Amerika moet touren, in Australië en Europa.' Dan geef ik ze tips. Op een of andere manier voel ik me verantwoordelijkheid.

Gebeurt dat misschien te weinig, dat mensen zich verantwoordelijk voelen?

Absoluut. Veel mensen – misschien ook in de underground – zijn gewoon bezig met hun eigen ego: lekker zuipen, lekker drugs gebruiken, lekker wijven neuken. Maar je vergeet dat je erin bent gestapt voor de muziek, voor mensen die ook van jouw muziek houden en waarmee je een band hebt.

Maak je je daar zorgen over?

Ik maak me zorgen. Ik geef om mijn medemens. Laatst ben ik naar die Nervo meisjes toegestapt bij Ultra Korea. Ik heb ze gevraagd van gaat het nog wel goed? Ik zie jullie zo veel drinken en zoveel touren, lukt het allemaal nog?

Wat voor reacties krijg je dan?

Op zich wordt het goed ontvangen. Ik hoop dat ze voelen dat ik oprecht ben. Maar goed, er komen ook dj's in het ziekenhuis als daar niet op wordt gelet. En er zullen net zo hard weer dj's instappen als er afvallen. En die denken ook: 'Fuck it, seks, drugs en rock 'n roll!' Dat schijnt hartstikke cool te zijn. Het is niets nieuws of bijzonders, maar het is niet waar het allemaal voor bedoeld is.

Maar verliest de scene niet zijn romantiek als dat allemaal verdwijnt? Of kan het ook zonder?

Ik zou het eigenlijk wel vet vinden zonder, want dan zouden we dus mensen erin hebben, die echt voor de muziek gaan. Die het dus heerlijk vinden om nieuwe muziek te introduceren aan een menigte mensen, die het fijn vinden om nieuwe muziek te ontdekken.

Dus als ik het goed begrijp is dat niet jouw romantiek?

De romantiek voor mij is die van een geslaagde avond. Dat mensen naar je toekomen na het draaien en zeggen: 'Je hebt lekker gedraaid man. Dit was het beste feest waar ik ooit ben geweest. Ik heb nog nooit zo'n set gehoord.' Dát is voor mij de romantiek. Ik heb af en toe bij de bakker om de hoek dat ik hem een applaus wil geven, dankjewel zeggen voor zijn waanzinnig lekker brood, maar dat doe je niet. Dus we moeten blij zijn als dj, dat we zulke waardering krijgen. Ik ben er destijds ingestapt omdat ik een nerd was, die nieuwe muziek wilde ontdekken om met een publiek te delen. In die mindset zit ik nog steeds.

Je staat komend weekend op Extrema Outdoor (XO). Hoe voelt het om terug in Nederland te zijn? 
Het Nederlandse publiek is veel ingetogener. Over het algemeen genomen is het lastig draaien voor Nederlands publiek en vooral binnen mijn scene. Benny Rodrigues en ik waren een paar van de eersten, die dynamische manieren van mixen introduceerden in de commerciëlere scene. Vlotte mixen, live mashen, gebruik maken van acapella's. Door de jaren heen is iedereen dat hier gaan doen. Dus in het buitenland ben ik Superman, maar in Nederland ben ik dan ineens weer Clark Kent. Nederland is voor mij een soort van kryptonite, alsof ik ineens mijn speciale gaven ben kwijtgeraakt.

Zet dat je op scherp of is het hinderlijk?
Het zet me meer op scherp, dus dan moet ik harder werken en met verrassingen komen. En dan ben ik wel zo iemand die het toch probeert los te trekken. Ik merk de laatste tijd wel dat het publiek enthousiast is over de internationale Nederlanders, waaronder ik mezelf ook schaar. Ik heb nu een aantal keer in Nederland gedraaid, dat ik dacht: 'Jeetje, wat is die vibe goed!'

Wat is het belangrijkste dat je je kinderen wilt meegeven?
Ik wil ze meegeven dat je moet doen waar je blij van wordt. Het komt zo vaak voor dat je iemand tegenkomt met een beroep waarvoor hij of zij toevallig een papiertje op zak heeft. Ik heb geen diploma voor produceren of draaien, maar ben toch succesvol geworden. Ik weet dat het een utopie is, maar ik wil mijn kinderen meegeven dat ze een baan moeten zoeken die hen gelukkig maakt.

Laidback Luke draait op zaterdag 12 juli op de main stage van Extrema Outdoor (XO). --
Lees ook: Benny Rodrigues: "Afrojack is de meest getalenteerde producer die ik ken"
Laidback Luke geeft antwoord op de rant van Seth Troxler
Speedy J: "Wij zijn de slow cooking van de elektronische muziek" --
Volg THUMP op Twitter en Facebook.