"Een hele generatie Nederlandse kinderen is verpest door de gabbercultuur"

Hardcore (en zijn blijere broertje happy hardcore) spreken al jaren tot de verbeelding. De hardste en grootste elektronische muziekcultuur die ons land ooit heeft gekend, wordt ook in de rest van de wereld met een gezonde mengelmoes van bewondering en verwondering bekeken. Voor onderstaand artikel nam mijn Amerikaanse collega Max Pearl contact met me op. Ik moest lachen; de laatste keer dat ik beelden van deze hakkende kinders zag, was in de reclameblokken van TMF Hakkeeh!. 

Per mail beantwoordde ik vervolgens zijn vragen. Eén van zijn opmerkingen was: "Als zoiets in de States op tv was gekomen, waren de hardcore Christenen gaan rellen." Ik attendeerde hem op de EO-'documentaires' uit die tijd, die natuurlijk druppels op een gloeiende plaat waren. Eind jaren negentig was een derde van de jeugd naar eigen zeggen gabber. De gabbercultuur is de grootste jeugdcultuur die Nederland ooit heeft gekend en daar mogen we best trots op zijn. Onderstaand artikel ging viral op THUMP US. (Aron Friedman - THUMP NL) 

Op het internet krijgen ze nooit genoeg van gabber—een kort maar iconisch, Nederlands rave-fenomeen dat de ruigste dubstep schattig doet klinken. Of het nu de recente gabber geïnspireerde kledinglijn van Tom Nijuis is, de vertraagde gabbermixen van Soulwax en Noiseys of het spelonken naar gabber in Big Night Out, kunnen we gewoon niet stoppen om de vreemdste subcultuur binnen de dance-industrie met grote ogen te bekijken.

Maar de allergrootste WTF van alle gabbermomenten is Rave Party 1997 for Kids, Level 1, een YouTube-video waarin kinderen, zeven jaar en ouder, staan te stampen op wat een volwaardige warehouse rave lijkt te zijn, gekleed in het beste wat de jaren negentig te bieden had aan clubkleding.

Na gisteren ruim zeventien minuten lang te hebben gekeken naar baby's die staan te hakken, wist ik dat ik deze clip niet zomaar kon posten zonder de wie, wat, waar en waarom erbij te zetten. Een vriend van mij wees mij er al op dat "de evangelisten autobommen zouden plaatsen als dit in Amerika zou gebeuren."

Een klein beetje onderzoek leidde al snel tot de kennis dat deze specifieke video, ergens anders geplaatst als 'Hakke en Zage for Kids', videomateriaal bevat van kinder-gabber-parties. Eén in Zoetermeer en de ander in Zaandam, vlak buiten Amsterdam. Het blijkt dus dat, terwijl wij druk bezig waren met lasergamen en pizza vreten, een complete generatie van jonge Nederlanders, in clubs ter grootte van kleine vliegvelden, uren lang stonden te dansen op gabber en hardcore techno. Misschien verklaart dit waarom er zoveel goede dj's uit Nederland komen?

Voor de duidelijkheid: eind jaren negentig waren hardcore en gabber geen obscure niche genres of kleine subculturen in Nederland. Ze stonden aan de kern van de Nederlandse popcultuur. Gabberplaten werden uitgebracht op major labels, er waren Tv-programma's over gabber en festivals als Thunderdome trokken zo'n twintigduizend bezoekers. "De organisatoren van Thunderdome hebben veel van hun rijkdom te danken aan de verkoop van miljoenen cd's tijdens de jaren negentig," zegt Aron Friedman, hoofdredacteur van THUMP in Nederland. "De Thunderdome compilatie-albums hebben miljonairs van hen gemaakt."

Een 'Dutch Dance Spotlight' in een Billboard uit 1997 noemde de gabberbeweging: "Holland's eerste eigen jeugdcultuur."  ID&T, de organisatie die het jaarlijkse Thunderdome organiseerde (en nu achter het gigantische Sensation en Mysteryland zit), stelde ook de gelijknamige hardcore compilaties samen. In 1997 werden er van de compilaties naar verwachting ongeveer drie miljoen kopieën verkocht. Even ter vergelijking: Katy Perry's vierde studioalbum verkocht dit jaar slechts één miljoen kopieën, en dat wordt beschouwd als een reden voor een feestje.

Maar laten we naar de vraag gaan die iedereen in gedachten heeft: waar waren de ouders van deze kinderen? Hoe komt het dat de rechtse evangelisten niet meteen een stokje staken voor deze hele goddeloze puinhoop.

"Gabber was op een gegeven moment zo mainstream dat mensen het niet meer zagen als een door drugs gedreven subcultuur," legt Friedman uit over de mail. "Maar de conservatieven kwamen zeker wel in opstand! De Evangelische Omroep (EO) maakte ontelbaar veel 'documentaires' over de satanische eigenschappen van gabber. Die zijn minstens net zo hilarisch als dit soort gabberfilmpjes." De Thunderdome Hall of Shame heeft onder andere het Nederlandse evangelische televisiekoor Nederland Zingt op de lijst staan tussen hun gezworen vijanden. 
Free Your Mind was een documentaire die begin jaren negentig door de EO is geproduceerd. De documentaire onderzoekt de uiterste hoeken van de housemuziek in Nederland en zette de gabbers in een slecht daglicht. "Er was zelfs een kleine rel toen deze film uitkwam, omdat de documentaire door de EO gemaakt is," zegt de jongen die de video op YouTube heeft gezet. "De makers deden alsof ze voor een andere omroep werkten, omdat de geïnterviewden anders waarschijnlijk niet zouden hebben meegewerkt."

Christenen waren niet de enige vijanden van hardcore in Nederland. Terwijl de stroming steeds dieper in de Nederlandse popcultuur wortelde, waren de meest gehaten onder de gabbers de verraders van de gabbermuziek.

De grootste 'sell-out' was misschien nog wel Gabber Piet, een schreeuwende ariër met piraten-oorbellen en de meest glanzende kale kop de je ooit hebt gezien. In 1996 bracht hij zijn parodie–hit Hakke en Zage uit, een kindvriendelijke pop-gabber-nummer dat refereerde aan het kinderprogramma Peppi en Kokki. Ondanks dat hij een van de meest duidelijke crossover acts was, was hij niet de enige die de kloof tussen gabber en pop probeerde te overbruggen. "Ons bedrijf is constant bezig met het ontwikkelen van nieuwe concepten," zei Robert-Jan Hertog, de manager van ID&T's concurrent Mecado Records, in een gesprek met Billboard in 1997." Hardcore parodieën maken is slechts één van de vele dingen die wij doen."

Het nummer heeft ervoor gezorgd dat Gabber Piet uit zijn promotionele positie bij ID&T werd geschopt en deed hem belanden op de zwarte lijst in de gabberwereld. Rond 1997 was de gabberscene al prikkelig over de oprukkende commercialisering van hardcore door grote labels en afgezaagde popgroepen. Piet probeerde de schade nog te herstellen door het jaar erna een ietwat meer authentiek gabberalbum, genaamd Love U Hardcore, uit te brengen. Vooral het laatste nummer was in essentie een excuus aan de underground van hardcore, maar hij zat op dat moment al in een te diep dal.

Sommigen claimen dat een meer euforische, op trance gebaseerde sound het Nederlandse cultgenre de nek omdraaide, waardoor de fans overliepen naar een makkelijker verteerbare, minder woedende sound. Het commerciële succes van zoete hardcore acts als Vengaboys, bekend van We Like To Party, illustreert perfect het commerciële proces en het is dan ook geen verrassing dat zij naast 'Nederland Zingt' en Gabber Piet ook in de Hall of Shame van Thunderdome staan. Thunderdome en soortgelijke feesten gingen door tot medio 2000. Rond 2010 begon het allemaal te verminderen en in 2012 sloot de Dome uiteindelijk haar deuren.

"Gabber Piet wordt wel gezien als de man die de grote gabberhype de nekslag heeft gegeven", zegt mijn Nederlandse correspondent. De opkomst van sell-out acts als Gabber Piet werd alleen maar verergerd door de toestroom van kinderen en normale mensen, waarvan labels wisten dat zij gemakkelijk de nieuwe doelgroep van het genre konden worden. Elke tabakverkoper die zijn gewicht in tumoren waard is zal het ermee eens zijn: "Pak ze nu ze nog jong zijn!". Maar voor belegerde apostelen van gabber is de op kinderen gerichte marketingcampagne de druppel die de emmer deed overlopen.

"Ik begon vier jaar geleden met feesten en ik zit er nu al helemaal doorheen," zegt een fanatieke tienergabber in 1995 in de Lola da Musica documentaire over het gabberfenomeen. "Waarom?", vraagt de interviewer. "De feesten waren eerst beter. Er zijn hier veel te
veel kinderen. Het lijkt wel Telekids."  Volg THUMP op Facebook en Twitter.