Foto’s van moderne heksen die je kijk op hekserij veranderen

Toen visueel kunstenaar Frances F. Denny vijf jaar geleden haar familielijn begon te onderzoeken, ontdekte ze iets heel opmerkelijks: haar achtste overgrootmoeder, Mary Bliss Parsons, was in 1674 in Northampton in Massachusetts beschuldigd van hekserij.

“Ik deed onderzoek naar mijn voorouders voor mijn eerste boek, Let Virtue Be Your Guide, en vond toen een document waarin mijn vader onze stamboom had opgetekend,” vertelt Denny aan Broadly.

Daarin stond vermeld dat Mary Parsons, die uit een gegoede familie kwam en een groot gezin met veel kinderen had, door een vrouw die géén kinderen kon krijgen werd beschuldigd van hekserij. Ook al werd Parsons vrijgesproken van deze beschuldiging, haar reputatie was permanent beschadigd en de aanklacht achtervolgde haar totdat ze jaren later op hoge leeftijd overleed.

Minder dan twee decennia nadat Parsons in Boston terecht stond, van 1692 tot 1693, vonden de heksenprocessen van Salem plaats. Daarin werden meer dan 200 mensen beschuldigd en 14 vrouwen en 5 mannen werden daadwerkelijk berecht en opgehangen, onder het toeziend oog van opperrechter Samuel Sewall. En gek genoeg ontdekte Denny ook dat Sewall haar tiende overgrootvader was – een ongelukkige speling van het lot.

Ondanks dat Denny niet gelooft dat haar overgrootmoeder daadwerkelijk een heks was, kon ze het bizarre toeval van haar familiegeschiedenis, inclusief koloniale heksenvervolgingen, niet loslaten. “Ik identificeerde me met mijn overgrootmoeder,” vertelt ze. “Ik ben iemand die graag breekt met conventies, en ik denk dat de kans groot is dat ik in het zeventiende eeuwse New England ook van hekserij zou zijn beschuldigd. Daarbij worstelde ik met het feit dat ik zowel afstam van een onderdrukker als een slachtoffer.”

Denny begon veel boeken over heksen te lezen en zich te verdiepen in de verschillende vormen van hekserij. Daarna begon ze aan haar fotoserie Major Arcana: Witches in America, een indrukwekkende verzameling portretten van cis, genderfluïde en trans vrouwen die hekserij beoefenen. De serie biedt een intiem kijkje in de levens van de vrouwen die goddelijke vrouwelijkheid in ere proberen te herstellen.

“Ik beschouw heksen als feministische heldinnen of anti-helden,” legt Denny uit. “Het woord ‘heks’ draagt een mysterieuze kracht met zich mee, een bepaalde zelfverzekerdheid die wordt uitgedragen door geloof en rituelen. Het voelt opstandig en anti-autoritair, oorspronkelijk en met de kracht van de natuur als belangrijke ondergrond."

De foto’s, die nu te zien zijn in de ClampArt Gallery in New York, laten een veelzijdig beeld zien van heksen – van een eeuwenoud archetype uit Amerikaanse volksverhalen, tot een moderne en praktische variant.

“Je kunt het eigenlijk geen gemeenschap van heksen noemen, omdat heksen zo verschillend zijn,” vertelt Denny. “Aan het ene uiterste van het spectrum heb je de Hogepriesteres uit de Wicca. Wicca wordt door haar volgelingen met een hoofdletter ‘W’ geschreven, net als in de Engelse taal het geval is met andere geloofsvormen. Aan de andere kant van het spectrum heb je wat ik de ‘kleine letter’-heks noem: een vrouw die geïnteresseerd is in tarotkaarten, waarzeggerij, astrologie, kristallen en kaarsenmagie – zaken die hun oorsprong hebben in de mystiek en nu zijn geadopteerd door een breder publiek.

Denny voelt een enorm verantwoordelijkheid tegenover haar onderwerpen, en ze wil de vrouwen beschermen bij het vertellen van hun verhaal. “Je vergeet soms dat het in sommige delen van de wereld echt enorm risicovol is om je als heks te identificeren of je bezig te houden met hekserij. Je kunt niet alleen je baan of kinderen verliezen, maar ook aangeklaagd of zelfs vermoord worden. De dingen die in Salem gebeurden, vinden nu nog steeds plaats in andere delen van de wereld,” vertelt Denny.

“Er staat flink wat op het spel als je ‘uit de bezemkast’ komt,” vertelt ze. “Het is een manier om de geschiedenis van krachtige vrouwen die het zwijgen werden opgelegd, opnieuw op te eisen. Veel van de vrouwen die ik sprak willen op deze manier iets terugwinnen wat eeuwen geleden van hen, en dus van alle vrouwen, is afgepakt.”