Deze Nederlands-Marokkaanse ging ‘terug naar haar eigen land’

Haar ouders groeiden op in Marokko, maar Latifa Laznasni bracht haar jeugd door in Sneek. Later verhuisde ze naar Almere, waar ze bij een uitzendbureau werkte. Door de crisis werd ze net als veel andere Nederlanders ontslagen, maar Latifa had sterk het idee dat er naar haar als allochtoon anders werd gekeken dan naar al die andere werklozen. Ze werd dagelijks racistisch benaderd, en hoewel ze dat lange tijd wist te negeren was ze het op een bepaald moment zat. Ze vertrok naar Marokko. Dat was niet 'haar eigen land', zoals ze vaak te horen had gekregen, maar in Nederland voelde ze zich niet meer thuis.

VICE: Wat was de druppel voor jou om te emigreren?
Latifa Laznasni: Ik hoorde alleen maar 'Marokkanen dit, Marokkanen dat' in de media.Al zo lang ik me kan herinneren, moet ik me verdedigen omdat ik Marokkaans bloed heb. Zo was ik een keer op gesprek bij de gemeente voor mijn uitkering, en de dame die mijn geval behandelde zat me de hele tijd af te katten. Tegen een ander persoon, een Nederlander, was ze poeslief. Ik werd anders behandeld dan blanke Nederlanders, en dat kwam voor een groot deel door Geert Wilders. Marokkanen zijn vriendelijk, slim en gastvrij – natuurlijk zitten er verkeerde tussen, maar dat heb je bij Nederlanders ook. Door Wilders krijgen Marokkanen een slechte naam. En toen hij ook nog die 'anti-islam sticker' introduceerde, was de maat voor mij vol. Ik begrijp niet dat hij dat kon doen, terwijl zijn voorgangers mijn vader – ons gezin – hier zelf heen hebben gehaald. Dat raakte me echt in mijn ziel. Het is ons geloof, we dwingen niemand daarin mee te gaan, dus laat ons met rust.

Heb je met je vertrek nu niet juist toegegeven aan Geert Wilders en al die racisten?
Ja, een beetje wel. Maar ik heb zo lang geprobeerd mezelf te verdedigen en een Nederlander te zijn, en toch blijven de meeste Nederlanders me zien als een gast in hun land. Ik heb altijd goed Nederlands gesproken, gestudeerd, ik sprak zelfs andere Marokkaanse Nederlandse aan als ze iets hadden uitgehaald dat 'onze' reputatie kon schaden. Zo heb ik het ooit opgenomen voor een Nederlandse vrouw en haar dochter die door twee Marokkaanse jongens werden uitgescholden voor hoer. Ook een Nederlandse man in een invalidewagen zei er wat van, waarna die jongens enorm tegen hem tekeer gingen. Ik schaamde me toen dood.

Je woont daar nu bijna een jaar. Hoe ziet je leven daar eruit?
Gewoon, net als in Nederland, maar dan beter. Ik werk vijf dagen in de week, zo'n negen uur per dag, in een callcenter. De arbeidsomstandigheden zijn in Marokko beter dan in Nederland en in verhouding met de kosten hier verdien ik ook meer. Naast m'n werk doe ik leuke dingen, zoals sushi eten of thee drinken. Het is hier bijna altijd lekker weer, dus je kunt een hoop buiten doen.

Wat is het grootste verschil tussen het leven daar en hier?
Ik werd hier met open armen ontvangen. Iedereen is heel gastvrij en vriendelijk, dus je maakt snel vrienden. Elke dag belt er wel iemand om te vragen hoe mijn dag was en om te checken of ik wel goed ben thuisgekomen.Dat is wel echt anders dan in Nederland. Neem bijvoorbeeld die vrouw die tien jaar dood in haar appartement lag voordat iemand door had dat ze dood was. Dat zou in Marokko echt niet gebeuren; hier word je elke dag gebeld om te vragen of het wel goed met je gaat."

Is alles in Marokko dan beter dan in Nederland?
Nee. In Nederland ben ik gewend dat als ik een afspraak heb om twee uur, diegene er ook om twee uur is. In Marokko heb je dat niet; daar bestaat geen tijd. Dus af en toe heb je een afspraak met iemand en dan komt diegene uren later, of helemaal niet. Dat vind ik wel irritant. Maar voor de rest kan ik echt niets bedenken dat hier niet beter is. Ik hoor iedereen denken dat het hier onveilig is, of dat ik hier geen rokje aan kan, maar ook dat klopt niet. Vooral in de grote steden is Marokko heel Europees. Daar zie je vrouwen zonder hoofddoek en met korte broekjes lopen. Ik heb zelfs ook mannelijke vrienden, iets waarvan ik niet had verwacht dat dat zou gebeuren. En natuurlijk fiets je 's nachts niet alleen naar het station, maar dat deed ik in Nederland ook niet.

Door je Marokkaanse ouders kende je het land en de taal al. Dat maakte het vast makkelijker. Raad je Nederlanders aan ook om naar Marokko te gaan?
Ja! Een van onze nieuwe collega's is Surinaams en zijn vriendin is half Indonesisch. Zij wonen en werken nu hier, terwijl ze de taal niet kenden. Maar dat geeft niet, want iedereen hier wil je graag helpen om de taal te leren. Laatst waren ze een week in Nederland en ze vertelden me dat ze het na die week wel weer gezien hadden daar en dolgraag terug wilden. Ze zijn wel moslim geworden trouwens, misschien goed om te zeggen. Al kun je hier ook prima functioneren als niet-moslim. Op mijn werk zoeken ze nog Nederlands sprekende mensen, dus iedereen die in Nederland geen werk kan vinden: kom vooral hierheen.

Wat kunnen Nederlanders van Marokkanen leren?
Leer een taal! In Marokko spreekt iedereen Frans, Arabisch, Marokkaans en vaak ook nog Engels. Daarnaast zijn mensen veel vrijgeviger. Je zal hier nooit omkomen van de honger omdat iedereen elkaar wat gunt. Mensen die op straat leven krijgen eten van anderen die voorbij lopen.

Wil je nooit meer naar Nederland?
Nee. Ik hou van Nederland omdat ik daar ben opgegroeid, maar toch ben ik blij dat ik daar weg ben. Vooral als ik het nieuws uit Nederland bekijk, dan zie ik dat het racisme nog steeds groeit. Zo zag ik laatst dat de politie een 14-jarige Marokkaanse jongen had mishandeld. Terwijl ik nooit zie dat een Nederlandse jongen wordt mishandeld door de Nederlandse politie. In Marokko mag de politie dan streng zijn, maar dat zijn ze wel tegen iedereen, ongeacht wie je bent. Dat is een van de belangrijkste redenen dat ik hier wil blijven en mijn kinderen hier op wil zien groeien.