We vroegen fotografen waarom dj's altijd zo sip op persfoto’s staan

Check deze artiestenpagina van DGTL Festival eens: valt het jou ook zo op hoe sip de meeste dj's kijken? Waarom ziet Four Tet er hierboven zo somber uit? En wat dacht je van alle artiesten op deze tumblr-pagina? Hebben ze zojuist te horen gekregen dat de Berghain haar deuren opent voor het plebs? Is de hond van hun buurman net overleden? Of is hun carrière als dj gewoon heel erg deprimerend? Een zinnig antwoord kan ik hier zelf niet op geven, dus ik vroeg aan fotografen Nick Helderman, Isolde Woudstra en Ruud Baan, die persfoto's van dj's maken, hoe dit nou zit.

Nick Helderman en een leuk hondje 

THUMP: Ha die Nick. Kun jij mij uitleggen waarom dj's vaak zo droevig op de foto staan?
Nick Helderman: Producers en dj's willen zichzelf gewoon serieus afbeelden. Het is moeilijk om een spontane foto te maken, die wordt al snel te jolig. Daarom gaan mensen snel voor een serieuze look en wie daar met een frisse blik naar kijkt, denkt dat ze depressief zijn.

Kan je niet tegelijkertijd serieus zijn en glimlachen?
Stel dat je dreigende en experimentele muziek maakt waar vette beats in zitten, dan straal je met een lachende foto het tegenovergestelde uit. Met je persfoto laat je zien dat je serieus bent en niet de polonaise komt brengen.

Zijn er persfoto's die je echt goed vindt?
Die van Orpheu the Wizard en Young Marco zijn tof, daar zit humor in. Je ziet dat ze veel reizen en veel muziek kennen. Ikzelf vond het heel leuk om Tom Trago te fotograferen, want hij heeft een sterke persoonlijkheid. Door zijn casual uitstraling klopt de foto precies en lijkt het niet te hard geprobeerd. Ik ben ook blij met mijn foto's van Weval, ze staan er mooi rustig op.

Deze foto van Weval dus 

Het valt me op dat ook zij een beetje sip kijken.
Zij waren behoorlijk tegen die serieusheid in persfoto's van dj's: "Als we dat doen, zien we er toch als sukkels uit. Fotografeer ons maar gewoon zoals we zijn." Ik vind het belangrijk dat ze er natuurlijk en casual op staan, wat mooi is gelukt.

Ik zie dat sommige van je foto's in zwart-wit zijn. Wanneer kies je daarvoor?
Soms komen kleuren perfect tot hun recht in de foto of is de belichting goed, dan houd ik dat zo. Andere keren werken de kleuren juist niet en maak ik het zwart-wit. Ik heb dat heel lang veel mooier gevonden, het maakt de foto een stuk klassieker.

De artiestenpagina van DGTL-festival is ook helemaal zwart-wit. Is dat ook klassiek?
Ik vind die persfoto's echt heel saai. Op deze manier komen dj's douchebaggy over, die foto's zijn echt lelijk gemaakt.

Douchebaggy?
Ja, ze willen te veel zo'n modellenlook creëren en er zo glad mogelijk op staan. Dan komt hun persoonlijkheid niet naar boven en gaan de foto's er heel algemeen uitzien. Het is dan een soort modefoto, maar het mist precies die eigen touch. Wat denk jij?

Ik denk: heb jij nou zo'n kutbaan als dj?
Inderdaad, wat is er in godsnaam gebeurd?

Een leuke, vage foto van Isolde Woudstra

THUMP: Hoi Isolde. Hoezo worden dj's zo sip vastgelegd? 
Isolde Woudstra: De laatste paar jaar lijkt die duistere, sombere kant binnen de muziek hip te zijn geworden, wat ik best een interessante ontwikkeling vind. Denk aan die hele revival rondom Joy Division; ineens vindt iedereen dat gaaf, terwijl je er in de jaren negentig niemand over hoorde. Persfoto's bevatten in die tijd veel meer lol en zelfspot. Dat mis ik af en toe wel. Kom op, zet effe je ego opzij.

Heb je veel te maken met ego's dan?
Dat valt wel mee. Ik stel weleens wat voor waarop de artiest zegt dat-ie dat niet wil. Dat is juist goed, want hij denkt er zelf ook over na en laat zich niet zomaar meevoeren met de fotograaf. Een artiest heeft altijd een bepaald idee hoe hij zichzelf wil presenteren, en in deze tijd is dat op een sippe manier.

Veel persfoto's zijn ook in zwart-wit.
Klopt. Ik moet altijd een beetje gniffelen om die website van Amsterdam Dance Event. Elk jaar zie je zo'n driehonderd foto's op een rij en die zijn eigenlijk altijd hetzelfde. Het is echt een eenheidsworst. Zwart-witfoto's worden serieuzer beschouwd, wat een erfenis is uit de tijd dat kranten hun harde nieuws met zwart-witfoto's brachten, denk ik. Daar zit meer gewicht aan dan kleurrijke beelden. Dance is natuurlijk ook wel serieus, wat denk jij?

Het ligt aan het genre denk ik. DGTL programmeert credible techno-artiesten, dat is allemaal veel serieuzer dan bijvoorbeeld FeestDJRuud.
Techno heeft iets duisters. Misschien is het ook gewoon de tijdsgeest, we leven ook niet in heel vrolijke tijden eigenlijk. Dat komt terug in de muziek en de fotografie die daarvoor wordt gemaakt.

Jouw persfoto's van dj's verschillen nogal. ZES ligt bijvoorbeeld in een bloemenzee en hij staat voor Radio Kootwijk.
Ik vind dat een heel bijzonder gebouw, dat staat in het midden van niks. Ik was daar toevallig met mijn ouders wezen wandelen en niet veel later kwam ZES met de vraag om nieuwe persfoto's. We zijn daar om vijf uur in de morgen naartoe gegaan om hem in het ochtendlicht vast te leggen.

Zou dit lekker liggen?

Wat is er trouwens gebeurd tijdens je shoot met Frank Alpine? Heb je zijn gezicht wazig gemaakt omdat hij niet zo fotogeniek is?
Haha, nee. Ik had op dat moment een lange sluitertijd, dus ik vroeg hem lang stil te zitten. Dat lukte hem niet, dus besloot ik er gebruik van te maken. Ik vroeg of hij nog steeds stil wilde zitten, maar dan zijn gezicht te draaien.

Ah, ik dacht dat je het gephotoshopt had.
Dat is niet zo gek, want het is ook de standaard dat alles wordt bewerkt met Photoshop. Ik vind het juist zo magisch aan fotografie dat je een bizarre situatie gewoon kunt vastleggen met je camera.

Welke fotoserie van jouzelf is je bijgebleven?
Die met Helena Hauff. Zij was een beetje aangeschoten, dat fotografeerde als een trein! Ik heb die serie in tien minuten gemaakt. Als je een paar biertjes op hebt, wat maakt het dan nog uit? Die waaide als een kleuter in de rondte.

De toen niet zo nuchtere Helena Hauff

Een zwart-witfoto van Ruud Baan

THUMP: Ruud! Het valt me op dat dj's vaak ongelukkig op de foto's staan, jou ook?
Ruud Baan: Nee, eigenlijk niet.

Op jouw foto's kijken ze zelfverzekerd, hoe komt dat?
Het zijn succesvolle sterren. Als je het hebt gemaakt, is het goed om er zelfverzekerd op te staan.

Hoe weet jij die zelfverzekerde artiesten van elkaar te onderscheiden?
Dat ligt eraan wat er kenmerkend is voor een artiest. Laidback Luke is bijvoorbeeld erg veel bezig met beweging, dus richtte ik me meer daarop. Qua styling zijn Chuckie en Sunnery James weer heel uniek, op die manier kan je het wat specifieker maken. Maar het is lastig, want veel persfoto's van dj's moeten met een suffe witte achtergrond.

Oh, waarom is dat?
Die foto's komen op flyers en line-ups van festivals, dus ze moeten uitknipbaar zijn. Dan kunnen vormgevers er een andere achtergrond tegenaan plakken, superlelijk. Ik ben bijvoorbeeld het trotst op mijn foto van de Shapeshifters, vanwege de originaliteit, dynamiek en techniek. Mede dankzij de verf is dat een sterk beeld geworden, maar ja, juist dat werd er dus heel vaak uitgeknipt. Wat dat betreft is er nog veel te winnen op het gebied van persfotografie.

De Shapeshifters en lekker veel verf 

Hoe ga je eigenlijk om met dj's die niet zo fotogeniek zijn als Shapeshifters?
Dat is heel lastig, je moet alles uit de kast halen om iets goeds naar voren te krijgen. Zeker als zo'n set wit is voor een standaardpersfoto wordt het moeilijk.

Doen ze ook weleens moeilijk?
Niet echt, ik heb weleens iemand gehad die een ontzettende kater had en bijna omviel. Dat was lastig om te fotograferen.

Hoezo?
Heb je zelf weleens een kater gehad?

Ja, gisteren nog.
Haha, daarom. Dan vind je het niet fijn om in een ruimte staat met allemaal flitsen. Je wil gewoon lekker op de bank hangen, toch?