FYI.

This story is over 5 years old.

Muziek

Alles aan Damrak is underground, behalve de naam

RE:VIVE en Fog Mountain Records hebben 14 gigabyte aan veldopnames uit Amsterdam omgetoverd tot een duister en abstract album.
Nationaal Archief (CC BY)

"Ik heb mijn stagiair vandaag acht uur naar walvisgeluiden laten luisteren," zegt Gregory Markus met een bulderende lach. "Volgens mij vond ze het wel leuk. Ze ging door een collectie van tienduizend dolfijn- en walvisgeluiden voor een ander project. Het wordt raar om het New Bedford Waling Museum dadelijk een mailtje te moeten sturen: 'Hoi, kunnen we je geluiden gebruiken voor een Europese techno-EP?'"

Advertentie

Hoe zit het: namens RE:VIVE en het Instituut voor Beeld en Geluid wil Markus archiefgeluiden een tweede leven geven. Er zit een dik miljoen uur aan geluiden in het archief, waarvan een groot gedeelte gratis en voor niets te gebruiken is. Eerder al maakte Lakker voor RE:VIVE een plaat vol samples van Nederlandse waterwerken op het vermaarde Belgische label R&S. Als tweede project in de serie brengt Fog Mountain Records volgende week een album uit dat geheel is opgebouwd uit Amsterdamse veldopnamen en oude nieuwsuitzendingen uit het archief van Beeld en Geluid, met bijdragen van onder andere Lemontrip, ZES en Swarm Intelligence. Het is supercool en best wel nerdy om te horen hoe de producers de samples hebben opgeknipt, uitgerekt en verminkt om beats te maken. Het is een plaat vol abstracte, donkere en experimentele techno geworden, maar ook met prachtige ambient-momenten en intense noise. En als je je na dit verhaal uitgedaagd voelt: je kunt de 14 gigabyte aan samples hier gratis downloaden (let op: op de samples rust een Creative Commons Attribution- Share Alike licentie. Lees even goed de voorwaarden door voordat je ermee aan de slag gaat).

Luister hier alvast (voor het eerst!) naar de track van Lemontrip. Ik sprak ook Lemontrip (Pepijn Gaalman), Remy Brokke van Fog Mountain Records en Gregory Markus (RE:VIVE), lees het interview na de foto.

Het lijkt me krankzinnig moeilijk, een heel album maken met zo'n beperkte set samples.
Pepijn: Oké, mag ik eerlijk zijn en beginnen met een bekentenis? Ik kreeg de energie van een bepaald basgeluid niet goed. Ik had een sample naar beneden gepitcht, maar dat klonk niet dik genoeg. Uiteindelijk heb ik het gedubbeld met een bas. Verder is alles wat je hoort gemaakt met die samples.
Gregory: Dat is de uitdaging, hè? Om een track te maken die je anders nooit had kunnen maken. Ik had het ook prima gevonden als je een noisetrack van tien minuten had gemaakt waarin je het geluid van een pontje op het IJ had uitgerekt en gepitcht.

Advertentie

Wat is het concept van dit project? Wil je het archief van Beeld en Geluid een nieuwe betekenis geven?
Gregory: Daar komt het wel om neer. Matthew Herbert deed een Boiler Room-sessie vanuit de Britse bibliotheek met alleen maar samples uit hun archieven. Dat was een eyeopener voor me. Ik wil mensen bewust maken dat archieven bestaan, en veel van het materiaal vrij beschikbaar is om te hergebruiken. En zo hoop ik dat deze geluiden een nieuw publiek krijgen, mensen die nooit bij Beeld en Geluid zouden komen. Ik wil gewoon dat archieven cool worden. Er komen nu alleen studenten en 50-plussers.

Vijf jaar lang liep ik vrijwel dagelijks langs Beeld en Geluid, en toch ben ik er maar twee keer binnen geweest. Voor een borrel.
Remy: Dat is eeuwig zonde. Gregory had ook een hele berg aan archief-afbeeldingen uit Amsterdam gestuurd. Ik zag de eerste zestig en dacht: dit is fantastisch, ik hoef de komende twintig jaar nooit meer een designer in te huren, ik kan deze gebruiken. Toen zei hij: nee nee, ik ga dieper graven. Dat is de schoonheid van archieven, je kunt altijd dieper graven. Net als een dj, eigenlijk. En met de geluiden werkte het hetzelfde.
Pepijn: Ik was verbluft om deze schat aan geluiden te horen.

Hoe hebben jullie de Amsterdamse geluiden geselecteerd? Had een stagiair het daar ook heel druk mee?
Gregory: Nee, gelukkig niet. Een archivaris die decennia bij Beeld en Geluid rondliep maakte in zijn vrije tijd heel veel veldopnames. Zijn hele collectie heeft hij gedoneerd, die hebben wij gedigitaliseerd en online beschikbaar gemaakt. Ik tikte heel simpel 'Amsterdam' in, en zo begonnen we met een stuk of zeshonderd veldopnames en Polygoon-nieuwsfragmenten. Omdat te veel samples verlammend kan werken, zijn we gaan selecteren met de verschillende kanten en delen van de stad in ons achterhoofd. En verschillende klankkleuren: bellen en sirenes werken natuurlijk supergoed omdat ze zo melodieus zijn, en je ze eenvoudig naar boven en beneden kunt pitchen. Ik vond ook twaalf minuten aan opnames van een oude arcadehal uit 1976, met heel veel bliepjes en bloepjes.
Pepijn: Het was best lastig om met maar twaalf samples een heel nummer op te bouwen. Je wordt uitgedaagd om heel experimenteel te werk te gaan.
Gregory: Wat? Dat meen je niet, ik stuurde je 120 wav-bestanden.
Pepijn: No way! Ik heb er maximaal vijftien gehad! En de kerkbellen mocht ik niet eens gebruiken, omdat die al teveel gebruikt waren.
Gregory: Shit, sorry… de rest van de artiesten heeft wel alles gehad. Maar dat maakt jouw prestatie nog indrukwekkender.

Advertentie

Haha, inderdaad. Was dit niet een heel kostbaar project?
Remy: Dat valt wel mee, de meeste producers hebben er belangeloos aan meegewerkt en we hebben vooral de kleinere namen wat toegestopt. Dat vind ik echt belangrijk. Het kleine beetje geld dat we verdienen via Spotify en het fotoboek dat we gaan uitbrengen, wil ik investeren in nieuwe producers en ze te leren hoe je zulke samples gebruikt. Er is in Nederland niet zo'n grote aanwas van undergroundproducers. Al die jochies in hun slaapkamertjes proberen big room EDM à la Tiësto te maken, ze zijn zo commercieel. Toen we net met Fog Mountain begonnen, was het nog lastig om nieuwe producers te vinden, niemand maakte futuristische, experimentele elektronische muziek. Ik zie nu dat de underground eindelijk groter wordt, dat wil ik faciliteren.

(De foto's van Amsterdam komen uit het Nationaal Archief onder een CC BY licentie)

Het is logisch voor de producers die meewerkten, maar het viel me toch op: de plaat is heel donker, en slechts weinig van de geluiden zijn nog herkenbaar. Proberen jullie met Damrak ook wat over de stad te zeggen?
Gregory: Nou ja, we hebben allemaal wel een sterke mening over de stad, maar we lieten het vrij aan de artiesten. Know V.A. was geïnspireerd door de beelden van de Nieuwmarktrellen in 1975, Swarm Intelligence werd geprikkeld door de NDSM-werf.
Pepijn: Ja, en ik wilde mijn track Bolo noemen, omdat ik in Bos en Lommer woon.

En dan noem je de plaat Damrak, naar een van de allerstomste plekken van Amsterdam.
Gregory: Die straat is zo kut. Ik wilde het album eigenlijk Een Snelle Verbinding noemen.
Remy: Tja, Damrak is de oudste straat van Amsterdam, het begin van de stad, het absolute centrum en de belangrijkste straat. Ja, het is een verschrikkelijke plek, het eerste dat de meeste toeristen zien van de stad. Maar er zit ook een berg geschiedenis achter. En weet je wat? De titel is het enige dat mainstream is aan deze plaat. Ik zie er de humor wel van in.

Advertentie

Gelicenseerd met een Creative Commons Attribution-Share Alike-licentie

"Ik heb mijn stagiair vandaag acht uur naar walvisgeluiden laten luisteren," zegt Gregory Markus met een bulderende lach. "Volgens mij vond ze het wel leuk. Ze ging door een collectie van tienduizend dolfijn- en walvisgeluiden voor een ander project. Het wordt raar om het New Bedford Waling Museum dadelijk een mailtje te moeten sturen: 'Hoi, kunnen we je geluiden gebruiken voor een Europese techno-EP?'"

Hoe zit het: namens RE:VIVE en het Instituut voor Beeld en Geluid wil Markus archiefgeluiden een tweede leven geven. Er zit een dik miljoen uur aan geluiden in het archief, waarvan een groot gedeelte gratis en voor niets te gebruiken is. Eerder al maakte Lakker voor RE:VIVE een plaat vol samples van Nederlandse waterwerken op het vermaarde Belgische label R&S. Als tweede project in de serie brengt Fog Mountain Records volgende week een album uit dat geheel is opgebouwd uit Amsterdamse veldopnamen en oude nieuwsuitzendingen uit het archief van Beeld en Geluid, met bijdragen van onder andere Lemontrip, ZES en Swarm Intelligence. Het is supercool en best wel nerdy om te horen hoe de producers de samples hebben opgeknipt, uitgerekt en verminkt om beats te maken. Het is een plaat vol abstracte, donkere en experimentele techno geworden, maar ook met prachtige ambient-momenten en intense noise. En als je je na dit verhaal uitgedaagd voelt: je kunt de 14 gigabyte aan samples hier gratis downloaden (let op: op de samples rust een Creative Commons Attribution- Share Alike licentie. Lees even goed de voorwaarden door voordat je ermee aan de slag gaat).

Luister hier alvast (voor het eerst!) naar de track van Lemontrip. Ik sprak ook Lemontrip (Pepijn Gaalman), Remy Brokke van Fog Mountain Records en Gregory Markus (RE:VIVE), lees het interview na de foto.

Het lijkt me krankzinnig moeilijk, een heel album maken met zo'n beperkte set samples.
Pepijn: Oké, mag ik eerlijk zijn en beginnen met een bekentenis? Ik kreeg de energie van een bepaald basgeluid niet goed. Ik had een sample naar beneden gepitcht, maar dat klonk niet dik genoeg. Uiteindelijk heb ik het gedubbeld met een bas. Verder is alles wat je hoort gemaakt met die samples.
Gregory: Dat is de uitdaging, hè? Om een track te maken die je anders nooit had kunnen maken. Ik had het ook prima gevonden als je een noisetrack van tien minuten had gemaakt waarin je het geluid van een pontje op het IJ had uitgerekt en gepitcht.

Wat is het concept van dit project? Wil je het archief van Beeld en Geluid een nieuwe betekenis geven?
Gregory: Daar komt het wel om neer. Matthew Herbert deed een Boiler Room-sessie vanuit de Britse bibliotheek met alleen maar samples uit hun archieven. Dat was een eyeopener voor me. Ik wil mensen bewust maken dat archieven bestaan, en veel van het materiaal vrij beschikbaar is om te hergebruiken. En zo hoop ik dat deze geluiden een nieuw publiek krijgen, mensen die nooit bij Beeld en Geluid zouden komen. Ik wil gewoon dat archieven cool worden. Er komen nu alleen studenten en 50-plussers.

Vijf jaar lang liep ik vrijwel dagelijks langs Beeld en Geluid, en toch ben ik er maar twee keer binnen geweest. Voor een borrel.
Remy: Dat is eeuwig zonde. Gregory had ook een hele berg aan archief-afbeeldingen uit Amsterdam gestuurd. Ik zag de eerste zestig en dacht: dit is fantastisch, ik hoef de komende twintig jaar nooit meer een designer in te huren, ik kan deze gebruiken. Toen zei hij: nee nee, ik ga dieper graven. Dat is de schoonheid van archieven, je kunt altijd dieper graven. Net als een dj, eigenlijk. En met de geluiden werkte het hetzelfde.
Pepijn: Ik was verbluft om deze schat aan geluiden te horen.

Hoe hebben jullie de Amsterdamse geluiden geselecteerd? Had een stagiair het daar ook heel druk mee?
Gregory: Nee, gelukkig niet. Een archivaris die decennia bij Beeld en Geluid rondliep maakte in zijn vrije tijd heel veel veldopnames. Zijn hele collectie heeft hij gedoneerd, die hebben wij gedigitaliseerd en online beschikbaar gemaakt. Ik tikte heel simpel 'Amsterdam' in, en zo begonnen we met een stuk of zeshonderd veldopnames en Polygoon-nieuwsfragmenten. Omdat te veel samples verlammend kan werken, zijn we gaan selecteren met de verschillende kanten en delen van de stad in ons achterhoofd. En verschillende klankkleuren: bellen en sirenes werken natuurlijk supergoed omdat ze zo melodieus zijn, en je ze eenvoudig naar boven en beneden kunt pitchen. Ik vond ook twaalf minuten aan opnames van een oude arcadehal uit 1976, met heel veel bliepjes en bloepjes.
Pepijn: Het was best lastig om met maar twaalf samples een heel nummer op te bouwen. Je wordt uitgedaagd om heel experimenteel te werk te gaan.
Gregory: Wat? Dat meen je niet, ik stuurde je 120 wav-bestanden.
Pepijn: No way! Ik heb er maximaal vijftien gehad! En de kerkbellen mocht ik niet eens gebruiken, omdat die al teveel gebruikt waren.
Gregory: Shit, sorry... de rest van de artiesten heeft wel alles gehad. Maar dat maakt jouw prestatie nog indrukwekkender.

Haha, inderdaad. Was dit niet een heel kostbaar project?
Remy: Dat valt wel mee, de meeste producers hebben er belangeloos aan meegewerkt en we hebben vooral de kleinere namen wat toegestopt. Dat vind ik echt belangrijk. Het kleine beetje geld dat we verdienen via Spotify en het fotoboek dat we gaan uitbrengen, wil ik investeren in nieuwe producers en ze te leren hoe je zulke samples gebruikt. Er is in Nederland niet zo'n grote aanwas van undergroundproducers. Al die jochies in hun slaapkamertjes proberen big room EDM à la Tiësto te maken, ze zijn zo commercieel. Toen we net met Fog Mountain begonnen, was het nog lastig om nieuwe producers te vinden, niemand maakte futuristische, experimentele elektronische muziek. Ik zie nu dat de underground eindelijk groter wordt, dat wil ik faciliteren.

(De foto's van Amsterdam komen uit het Nationaal Archief onder een CC BY licentie)

Het is logisch voor de producers die meewerkten, maar het viel me toch op: de plaat is heel donker, en slechts weinig van de geluiden zijn nog herkenbaar. Proberen jullie met Damrak ook wat over de stad te zeggen?
Gregory: Nou ja, we hebben allemaal wel een sterke mening over de stad, maar we lieten het vrij aan de artiesten. Know V.A. was geïnspireerd door de beelden van de Nieuwmarktrellen in 1975, Swarm Intelligence werd geprikkeld door de NDSM-werf.
Pepijn: Ja, en ik wilde mijn track Bolo noemen, omdat ik in Bos en Lommer woon.

En dan noem je de plaat Damrak, naar een van de allerstomste plekken van Amsterdam.
Gregory: Die straat is zo kut. Ik wilde het album eigenlijk Een Snelle Verbinding noemen.
Remy: Tja, Damrak is de oudste straat van Amsterdam, het begin van de stad, het absolute centrum en de belangrijkste straat. Ja, het is een verschrikkelijke plek, het eerste dat de meeste toeristen zien van de stad. Maar er zit ook een berg geschiedenis achter. En weet je wat? De titel is het enige dat mainstream is aan deze plaat. Ik zie er de humor wel van in.

Gelicenseerd met een Creative Commons Attribution-Share Alike-licentie


Damrak verschijnt 16 september als een gratis download via Fog Mountain Records.

"Ik heb mijn stagiair vandaag acht uur naar walvisgeluiden laten luisteren," zegt Gregory Markus met een bulderende lach. "Volgens mij vond ze het wel leuk. Ze ging door een collectie van tienduizend dolfijn- en walvisgeluiden voor een ander project. Het wordt raar om het New Bedford Waling Museum dadelijk een mailtje te moeten sturen: 'Hoi, kunnen we je geluiden gebruiken voor een Europese techno-EP?'"

Hoe zit het: namens RE:VIVE en het Instituut voor Beeld en Geluid wil Markus archiefgeluiden een tweede leven geven. Er zit een dik miljoen uur aan geluiden in het archief, waarvan een groot gedeelte gratis en voor niets te gebruiken is. Eerder al maakte Lakker voor RE:VIVE een plaat vol samples van Nederlandse waterwerken op het vermaarde Belgische label R&S. Als tweede project in de serie brengt Fog Mountain Records volgende week een album uit dat geheel is opgebouwd uit Amsterdamse veldopnamen en oude nieuwsuitzendingen uit het archief van Beeld en Geluid, met bijdragen van onder andere Lemontrip, ZES en Swarm Intelligence. Het is supercool en best wel nerdy om te horen hoe de producers de samples hebben opgeknipt, uitgerekt en verminkt om beats te maken. Het is een plaat vol abstracte, donkere en experimentele techno geworden, maar ook met prachtige ambient-momenten en intense noise. En als je je na dit verhaal uitgedaagd voelt: je kunt de 14 gigabyte aan samples hier gratis downloaden (let op: op de samples rust een Creative Commons Attribution- Share Alike licentie. Lees even goed de voorwaarden door voordat je ermee aan de slag gaat).

Luister hier alvast (voor het eerst!) naar de track van Lemontrip. Ik sprak ook Lemontrip (Pepijn Gaalman), Remy Brokke van Fog Mountain Records en Gregory Markus (RE:VIVE), lees het interview na de foto.

Het lijkt me krankzinnig moeilijk, een heel album maken met zo'n beperkte set samples.
Pepijn: Oké, mag ik eerlijk zijn en beginnen met een bekentenis? Ik kreeg de energie van een bepaald basgeluid niet goed. Ik had een sample naar beneden gepitcht, maar dat klonk niet dik genoeg. Uiteindelijk heb ik het gedubbeld met een bas. Verder is alles wat je hoort gemaakt met die samples.
Gregory: Dat is de uitdaging, hè? Om een track te maken die je anders nooit had kunnen maken. Ik had het ook prima gevonden als je een noisetrack van tien minuten had gemaakt waarin je het geluid van een pontje op het IJ had uitgerekt en gepitcht.

Wat is het concept van dit project? Wil je het archief van Beeld en Geluid een nieuwe betekenis geven?
Gregory: Daar komt het wel om neer. Matthew Herbert deed een Boiler Room-sessie vanuit de Britse bibliotheek met alleen maar samples uit hun archieven. Dat was een eyeopener voor me. Ik wil mensen bewust maken dat archieven bestaan, en veel van het materiaal vrij beschikbaar is om te hergebruiken. En zo hoop ik dat deze geluiden een nieuw publiek krijgen, mensen die nooit bij Beeld en Geluid zouden komen. Ik wil gewoon dat archieven cool worden. Er komen nu alleen studenten en 50-plussers.

Vijf jaar lang liep ik vrijwel dagelijks langs Beeld en Geluid, en toch ben ik er maar twee keer binnen geweest. Voor een borrel.
Remy: Dat is eeuwig zonde. Gregory had ook een hele berg aan archief-afbeeldingen uit Amsterdam gestuurd. Ik zag de eerste zestig en dacht: dit is fantastisch, ik hoef de komende twintig jaar nooit meer een designer in te huren, ik kan deze gebruiken. Toen zei hij: nee nee, ik ga dieper graven. Dat is de schoonheid van archieven, je kunt altijd dieper graven. Net als een dj, eigenlijk. En met de geluiden werkte het hetzelfde.
Pepijn: Ik was verbluft om deze schat aan geluiden te horen.

Hoe hebben jullie de Amsterdamse geluiden geselecteerd? Had een stagiair het daar ook heel druk mee?
Gregory: Nee, gelukkig niet. Een archivaris die decennia bij Beeld en Geluid rondliep maakte in zijn vrije tijd heel veel veldopnames. Zijn hele collectie heeft hij gedoneerd, die hebben wij gedigitaliseerd en online beschikbaar gemaakt. Ik tikte heel simpel 'Amsterdam' in, en zo begonnen we met een stuk of zeshonderd veldopnames en Polygoon-nieuwsfragmenten. Omdat te veel samples verlammend kan werken, zijn we gaan selecteren met de verschillende kanten en delen van de stad in ons achterhoofd. En verschillende klankkleuren: bellen en sirenes werken natuurlijk supergoed omdat ze zo melodieus zijn, en je ze eenvoudig naar boven en beneden kunt pitchen. Ik vond ook twaalf minuten aan opnames van een oude arcadehal uit 1976, met heel veel bliepjes en bloepjes.
Pepijn: Het was best lastig om met maar twaalf samples een heel nummer op te bouwen. Je wordt uitgedaagd om heel experimenteel te werk te gaan.
Gregory: Wat? Dat meen je niet, ik stuurde je 120 wav-bestanden.
Pepijn: No way! Ik heb er maximaal vijftien gehad! En de kerkbellen mocht ik niet eens gebruiken, omdat die al teveel gebruikt waren.
Gregory: Shit, sorry... de rest van de artiesten heeft wel alles gehad. Maar dat maakt jouw prestatie nog indrukwekkender.

Haha, inderdaad. Was dit niet een heel kostbaar project?
Remy: Dat valt wel mee, de meeste producers hebben er belangeloos aan meegewerkt en we hebben vooral de kleinere namen wat toegestopt. Dat vind ik echt belangrijk. Het kleine beetje geld dat we verdienen via Spotify en het fotoboek dat we gaan uitbrengen, wil ik investeren in nieuwe producers en ze te leren hoe je zulke samples gebruikt. Er is in Nederland niet zo'n grote aanwas van undergroundproducers. Al die jochies in hun slaapkamertjes proberen big room EDM à la Tiësto te maken, ze zijn zo commercieel. Toen we net met Fog Mountain begonnen, was het nog lastig om nieuwe producers te vinden, niemand maakte futuristische, experimentele elektronische muziek. Ik zie nu dat de underground eindelijk groter wordt, dat wil ik faciliteren.

(De foto's van Amsterdam komen uit het Nationaal Archief onder een CC BY licentie)

Het is logisch voor de producers die meewerkten, maar het viel me toch op: de plaat is heel donker, en slechts weinig van de geluiden zijn nog herkenbaar. Proberen jullie met Damrak ook wat over de stad te zeggen?
Gregory: Nou ja, we hebben allemaal wel een sterke mening over de stad, maar we lieten het vrij aan de artiesten. Know V.A. was geïnspireerd door de beelden van de Nieuwmarktrellen in 1975, Swarm Intelligence werd geprikkeld door de NDSM-werf.
Pepijn: Ja, en ik wilde mijn track Bolo noemen, omdat ik in Bos en Lommer woon.

En dan noem je de plaat Damrak, naar een van de allerstomste plekken van Amsterdam.
Gregory: Die straat is zo kut. Ik wilde het album eigenlijk Een Snelle Verbinding noemen.
Remy: Tja, Damrak is de oudste straat van Amsterdam, het begin van de stad, het absolute centrum en de belangrijkste straat. Ja, het is een verschrikkelijke plek, het eerste dat de meeste toeristen zien van de stad. Maar er zit ook een berg geschiedenis achter. En weet je wat? De titel is het enige dat mainstream is aan deze plaat. Ik zie er de humor wel van in.

Gelicenseerd met een Creative Commons Attribution-Share Alike-licentie


Damrak verschijnt 16 september als een gratis download via Fog Mountain Records.

"Ik heb mijn stagiair vandaag acht uur naar walvisgeluiden laten luisteren," zegt Gregory Markus met een bulderende lach. "Volgens mij vond ze het wel leuk. Ze ging door een collectie van tienduizend dolfijn- en walvisgeluiden voor een ander project. Het wordt raar om het New Bedford Waling Museum dadelijk een mailtje te moeten sturen: 'Hoi, kunnen we je geluiden gebruiken voor een Europese techno-EP?'"

Hoe zit het: namens RE:VIVE en het Instituut voor Beeld en Geluid wil Markus archiefgeluiden een tweede leven geven. Er zit een dik miljoen uur aan geluiden in het archief, waarvan een groot gedeelte gratis en voor niets te gebruiken is. Eerder al maakte Lakker voor RE:VIVE een plaat vol samples van Nederlandse waterwerken op het vermaarde Belgische label R&S. Als tweede project in de serie brengt Fog Mountain Records volgende week een album uit dat geheel is opgebouwd uit Amsterdamse veldopnamen en oude nieuwsuitzendingen uit het archief van Beeld en Geluid, met bijdragen van onder andere Lemontrip, ZES en Swarm Intelligence. Het is supercool en best wel nerdy om te horen hoe de producers de samples hebben opgeknipt, uitgerekt en verminkt om beats te maken. Het is een plaat vol abstracte, donkere en experimentele techno geworden, maar ook met prachtige ambient-momenten en intense noise. En als je je na dit verhaal uitgedaagd voelt: je kunt de 14 gigabyte aan samples hier gratis downloaden (let op: op de samples rust een Creative Commons Attribution- Share Alike licentie. Lees even goed de voorwaarden door voordat je ermee aan de slag gaat).

Luister hier alvast (voor het eerst!) naar de track van Lemontrip. Ik sprak ook Lemontrip (Pepijn Gaalman), Remy Brokke van Fog Mountain Records en Gregory Markus (RE:VIVE), lees het interview na de foto.

Het lijkt me krankzinnig moeilijk, een heel album maken met zo'n beperkte set samples.
Pepijn: Oké, mag ik eerlijk zijn en beginnen met een bekentenis? Ik kreeg de energie van een bepaald basgeluid niet goed. Ik had een sample naar beneden gepitcht, maar dat klonk niet dik genoeg. Uiteindelijk heb ik het gedubbeld met een bas. Verder is alles wat je hoort gemaakt met die samples.
Gregory: Dat is de uitdaging, hè? Om een track te maken die je anders nooit had kunnen maken. Ik had het ook prima gevonden als je een noisetrack van tien minuten had gemaakt waarin je het geluid van een pontje op het IJ had uitgerekt en gepitcht.

Wat is het concept van dit project? Wil je het archief van Beeld en Geluid een nieuwe betekenis geven?
Gregory: Daar komt het wel om neer. Matthew Herbert deed een Boiler Room-sessie vanuit de Britse bibliotheek met alleen maar samples uit hun archieven. Dat was een eyeopener voor me. Ik wil mensen bewust maken dat archieven bestaan, en veel van het materiaal vrij beschikbaar is om te hergebruiken. En zo hoop ik dat deze geluiden een nieuw publiek krijgen, mensen die nooit bij Beeld en Geluid zouden komen. Ik wil gewoon dat archieven cool worden. Er komen nu alleen studenten en 50-plussers.

Vijf jaar lang liep ik vrijwel dagelijks langs Beeld en Geluid, en toch ben ik er maar twee keer binnen geweest. Voor een borrel.
Remy: Dat is eeuwig zonde. Gregory had ook een hele berg aan archief-afbeeldingen uit Amsterdam gestuurd. Ik zag de eerste zestig en dacht: dit is fantastisch, ik hoef de komende twintig jaar nooit meer een designer in te huren, ik kan deze gebruiken. Toen zei hij: nee nee, ik ga dieper graven. Dat is de schoonheid van archieven, je kunt altijd dieper graven. Net als een dj, eigenlijk. En met de geluiden werkte het hetzelfde.
Pepijn: Ik was verbluft om deze schat aan geluiden te horen.

Hoe hebben jullie de Amsterdamse geluiden geselecteerd? Had een stagiair het daar ook heel druk mee?
Gregory: Nee, gelukkig niet. Een archivaris die decennia bij Beeld en Geluid rondliep maakte in zijn vrije tijd heel veel veldopnames. Zijn hele collectie heeft hij gedoneerd, die hebben wij gedigitaliseerd en online beschikbaar gemaakt. Ik tikte heel simpel 'Amsterdam' in, en zo begonnen we met een stuk of zeshonderd veldopnames en Polygoon-nieuwsfragmenten. Omdat te veel samples verlammend kan werken, zijn we gaan selecteren met de verschillende kanten en delen van de stad in ons achterhoofd. En verschillende klankkleuren: bellen en sirenes werken natuurlijk supergoed omdat ze zo melodieus zijn, en je ze eenvoudig naar boven en beneden kunt pitchen. Ik vond ook twaalf minuten aan opnames van een oude arcadehal uit 1976, met heel veel bliepjes en bloepjes.
Pepijn: Het was best lastig om met maar twaalf samples een heel nummer op te bouwen. Je wordt uitgedaagd om heel experimenteel te werk te gaan.
Gregory: Wat? Dat meen je niet, ik stuurde je 120 wav-bestanden.
Pepijn: No way! Ik heb er maximaal vijftien gehad! En de kerkbellen mocht ik niet eens gebruiken, omdat die al teveel gebruikt waren.
Gregory: Shit, sorry... de rest van de artiesten heeft wel alles gehad. Maar dat maakt jouw prestatie nog indrukwekkender.

Haha, inderdaad. Was dit niet een heel kostbaar project?
Remy: Dat valt wel mee, de meeste producers hebben er belangeloos aan meegewerkt en we hebben vooral de kleinere namen wat toegestopt. Dat vind ik echt belangrijk. Het kleine beetje geld dat we verdienen via Spotify en het fotoboek dat we gaan uitbrengen, wil ik investeren in nieuwe producers en ze te leren hoe je zulke samples gebruikt. Er is in Nederland niet zo'n grote aanwas van undergroundproducers. Al die jochies in hun slaapkamertjes proberen big room EDM à la Tiësto te maken, ze zijn zo commercieel. Toen we net met Fog Mountain begonnen, was het nog lastig om nieuwe producers te vinden, niemand maakte futuristische, experimentele elektronische muziek. Ik zie nu dat de underground eindelijk groter wordt, dat wil ik faciliteren.

(De foto's van Amsterdam komen uit het Nationaal Archief onder een CC BY licentie)

Het is logisch voor de producers die meewerkten, maar het viel me toch op: de plaat is heel donker, en slechts weinig van de geluiden zijn nog herkenbaar. Proberen jullie met Damrak ook wat over de stad te zeggen?
Gregory: Nou ja, we hebben allemaal wel een sterke mening over de stad, maar we lieten het vrij aan de artiesten. Know V.A. was geïnspireerd door de beelden van de Nieuwmarktrellen in 1975, Swarm Intelligence werd geprikkeld door de NDSM-werf.
Pepijn: Ja, en ik wilde mijn track Bolo noemen, omdat ik in Bos en Lommer woon.

En dan noem je de plaat Damrak, naar een van de allerstomste plekken van Amsterdam.
Gregory: Die straat is zo kut. Ik wilde het album eigenlijk Een Snelle Verbinding noemen.
Remy: Tja, Damrak is de oudste straat van Amsterdam, het begin van de stad, het absolute centrum en de belangrijkste straat. Ja, het is een verschrikkelijke plek, het eerste dat de meeste toeristen zien van de stad. Maar er zit ook een berg geschiedenis achter. En weet je wat? De titel is het enige dat mainstream is aan deze plaat. Ik zie er de humor wel van in.

Gelicenseerd met een Creative Commons Attribution-Share Alike-licentie


Damrak verschijnt 16 september als een gratis download via Fog Mountain Records.

Damrak verschijnt 16 september als een gratis download via Fog Mountain Records.