Ben Klock is een controlfreak, een mentor en vooral geen technopurist

Je kan geen gesprek over Berlijnse techno hebben zonder deze twee simpele doch onmisbare woorden uit te spreken: Ben Klock, de man die altijd met een stalen gezicht achter de draaitafels staat in een zwart t-shirt onder een nog zwartere leren jas. Zijn diepe en hypnotiserende sets van meditatieve machinemuziek zijn inmiddels legendarisch, zeker in de Berghain, waar hij resident is sinds de club haar deuren opende in 2004. Bekend om de marathonoptredens die uit kunnen lopen tot tien tot vijftien uur (blijkbaar doet hij dat op een cocktail of champagne en koffie), hebben de sets van Klock tot een drukbezochte attractie gemaakt. Niet alleen in Berlijn maar over de hele wereld.

Terwijl hij niet zo vaak op Amerikaanse festivals staat als andere Duitse sterren als Dixo of Loco Dice, deed Klock laatst een mini VS-tour. Dit was het gevolg van zijn gig op Coachella vorig jaar – een mijlpaal die de artiest credits opleverde bij de nieuwsgierige Amerikanen. Als je ooit een van zijn sets hebt gezien weet je dat je, als hij eenmaal is begonnen, geen andere keus hebt dan gevangen te worden, te verdwalen en je over te geven in de Kerk van Klock.

Foto via Facebook.

Afgelopen weekend werden technoliefhebbers in Brooklyn aangenaam verrast door een zeldzaam bezoek van de artiest, zijn eerste in New York City sinds 2013 en één dag na de release van zijn eerste Essential Mix. Klock bracht zijn Klockworks-label ook mee voor een allnighter met DVS1, de artiest uit Minneapolis die Klock heeft ontdekt. Klock begon meteen met een vier uur durende set doorging tot na zonsopgang, waardoor de Bushwick Warehouse even veranderde in een kleine Berghain.

Voorafgaand aan zijn set kreeg ik de kans om met Ben te zitten en samen een paar martini's te drinken.

THUMP: Ostgut brengt binnenkort een compilatie uit ter ere van het tienjarig bestaan. Kun je iets vertellen over de track Sirens, die je maakte voor het album? Het is je eerste release na meer dan een jaar.
Ben Klock: De vibe van de hele release is eigenlijk best wel verschillend. Het is heel anders van Ostgut Funf van vijf jaar geleden, waar we allemaal field-recordings voor gebruikten: geluiden van het gebouw, slaan op metaal, dat soort dingen. Deze keer was het een open concept waar iedereen inleverde wat-ie leuk vond, van ambient tot house en techno. Voor mij was het de eerste track in een aardig tijdje – ik ben jaren niet in de studio geweest door mijn reisschema en dat soort dingen.

Berghain is onwijs veel in de Amerikaanse media geweest het afgelopen jaar. Pagina's in Rolling Stone, verhalen van mensen die beweren via Craiglist gastenlijstplekken te kunnen verkopen, en recent nog actrice Claire Danes die de club 'de beste plek op aarde' noemde. Denk je dat dit gezond is voor de club?
Zoiets als dat met Claire Danes genereert altijd veel aandacht. Dat is waarom ik denk dat de uitsmijter tegenwoordig een zwaardere baan heeft dan vroeger. Steeds meer mensen die niet eens een connectie hebben met die sound komen kijken naar wat ze denken dat techno is, en wat ze denken dat er in Berghain gedraaid wordt.

Residencies bij clubs lijken een beetje minder populair te worden. Denk je nog steeds dat een residency de carrière van iemand kan bepalen, zoals dat bij jou gebeurde?
Het hangt af van waar je focus als artiest is. Als je een groot clubaanbod hebt, heb je geen residency nodig. Maar ik vind dat je veel kan leren van een residency, ik denk altijd dat ik dieper en intenser kan door die langere sets, en je leest het publiek beter. Je leert dingen die je niet tegenkomt als je maar twee uurtjes overal ter wereld draait. Als je alleen maar reist kan je overal dezelfde sets draaien omdat er overal nieuwe mensen zijn. Residencies dagen je uit.

Tien jaar geleden was het idee van een bekende dj's die 50 of 60 miljoen dollar per jaar verdienen nog een rare gedachte. Denk je dat deze ontwikkeling goed is voor de dancemuziek?
Als ik een paar jaar geleden aan mensen vertelde dat ik dj was, zeiden ze: "Kan je daarvan rondkomen dan?" Nu is het: "Dan verdien je vast een hoop geld." Dus dat is helemaal veranderd. Ik stond eerst meer open voor de verschillen tussen EDM en undergroundmuziek, maar nu denk ik dat er helemaal niet echt een connectie is tussen die twee dingen.

De technoscene is hard aan het groeien in Amerika. Wat vind je van de massa mensen waar je voor draait daar? Zijn ze even open-minded als in Europa?
Ja, ik denk dat ik ongeveer dezelfde shit draai. Voor mij is het soms gek omdat ik veel Amerikaanse muziek draai en veel mensen dat zien als een typisch Berlijn-geluid. Die muziek is toevallig erg populair bij ons, maar techno komt uit Detroit – het is gewoon Amerikaanse muziek.

Je draait niet op veel festivals in Amerika. Is het iets wat je meer zou willen doen?
Ik draaide op Coachella dit jaar en dat was leuk. Er was veel feedback als 'Wow, dat was de eerste keer dat ik zoiets hoorde en het was fantastisch'. Het is top om nieuwe fans te krijgen, en tegelijkertijd bizar omdat we in Europa zo verwend zijn.

Wil je iemand zijn die techno helpt groot te maken in Amerika?
Ja, daarom heb ik ook op Coachella gestaan. Natuurlijk zijn er mensen die dit niet begrijpen en me een sellout vinden. Maar kom op, het kan echt helpen om nieuwe mensen mee te krijgen.

Hoe zou jij 'sellout' precies definiëren?
Ik denk dat dat is wanneer je je sound verandert om stappen in je carrière te kunnen maken. Mij is altijd geleerd dat ik prima groot kon worden zonder dat ik mijn geluid hoefde aan te passen, ik hoefde niks te veranderen. Maar de underground kan heel hard zijn zodra op iemand populair wordt, zelfs als diegene nog hetzelfde draait. Alleen maar omdat ze voor een groter publiek draaien of succesvoller worden, maar dit betekent niet dat ze hun stijl hebben veranderd.

Wat vind je van de huidige staat van techno? Levon Vincent zei laatst dat het zijn soulful, jazzy vibe heeft verloren en dat hij het saai vindt geworden.
Er zijn altijd periodes waarin dingen worden gekopieerd en alles ongeveer hetzelfde klinkt, een beetje mechanisch. Ik denk dat je gewoon meer authentieke artiesten en unieke geluiden moet hebben en niet zoveel moet geven om het willen klinken als dit of dat. Het moment dat je dat 'kopieer, kopieer, kopieer'-ding hebt, dan wordt het saai en is het gevaarlijk voor de technoscene, omdat het op een gegeven moment vastloopt zonder dat er nog leven in zit. Zeker nu, in een tijd waarin wordt verwacht dat alles perfect klinkt, verliest het iets van zijn rauwheid.

In je producties zit altijd veel spanning – waar haal je die inspiratie vandaan? Je lijkt me een relaxte dude in het echte leven.
Die relaxte kant heb ik zeker (lacht). Maar ik weet het niet – het gaat me niet echt om de stijl, ik ben geen technopurist. Muziek, leven, gevoelens en wat je met die muziek over wil brengen is belangrijker voor mij. Het gaat om de menselijke touch ervan. Ik zie het soms meer als een sjamanistisch ding om mensen in trance te brengen of hun blik te veranderen. De muziek is slechts mijn gereedschap. Ik haal veel uit hoe ik me voel, denk ik.

Verlang je er ooit naar om een vrolijkere, houseachtige set te draaien, als je een beetje in die mood zit?
De laatste keer dat ik in Berghain was voor mijn Klockworks-avond, draaide ik elf uur lang. Ze gooiden de Panorama Bar dicht, dus iedereen kwam naar beneden. Maar zij kwamen boven wel uit een andere vibe: langzamer, meer house-achtig, dus dat beïnvloedde mij ook. Of de lichttechnicus gebruikt opeens warmere kleuren, dan kom ik ook in een andere fase waarin ik meer groovy housetunes draai. Ik kom altijd uit een technoperspectief, zelfs als ik house met vocalen draai. Ik zou ze draaien als een techno-dj, maar nogmaals, ik ben geen technopurist. Er zijn genoeg dj's in de scene die alleen maar donkere, duistere techno draaien en niks anders. Ik vind zelf niet dat ik een prototype ben van een Duitse, donkere techno-dj.

Foto via Facebook.

Je draait samen met DVS1 vanavond, iemand die jij mede hebt ontdekt. Heb je het gevoel dat je een punt hebt bereikt waar je opkomende dj's kunt gaan begeleiden?
Ik voel me wel een beetje als een mentor voor Etapp Kyle, een nieuwe gast die volgende maand een plaat uitbrengt op mijn label. Het is op de een of andere manier natuurlijk gegaan – ik praat altijd met de artiesten van Klockworks over hun tracks. Ik ben erg kieskeurig en kan best wel zeggen: "Ik hou van de basic groove, maar misschien kan je dit en dat veranderen." Zo geef ik ze ideeën over hoe ze dingen kunnen verbeteren. Maar het kan ook dat ze dat dan doen, en ik weer terugkom op de eerste track. Dan zeg ik: "Weet je wat, die was eigenlijk beter."

Was er iemand die jou een beetje begeleidde?
Niet echt. Uiteindelijk moet je het allemaal zelf leren.

Voelt de technoscene in Berlijn zich nog steeds sterk verbonden met je?
Ik denk dat er veel verschillende scenes en fans zijn die bij elkaar blijven. Voor mij staan mensen als Marcel Dettmann dichterbij dan anderen. Maar Marcel en ik zien elkaar altijd overal op vliegvelden en festivals. Zelfs als je elkaar een jaar niet hebt gezien voel je je nog verbonden, omdat je elkaar kent en weet hoe het is om dit gekke leven te leiden. Ik denk dat er tijden zijn waarin de band sterker is en tijden waarin het meer een eenzaam leven onderweg is. Het hangt ervan af – dit jaar draaiden Marcel en ik veel samen, dus voelde het meer vertrouwd, omdat je elkaar meer ziet en meer met elkaar praat.

Je hebt nog steeds geen manager. Heel veel dj's, zeker in de EDM-wereld, hebben enorme teams achter zich staan – hoe belangrijk is onafhankelijkheid voor jouw succes?
Ik heb het gevoel dat ik een te erge controlfreak ben. Ik werk met mensen samen, maar uiteindelijk maak ik de beslissingen. Een manager die voor je beslist, dat snap ik nooit echt. Ik heb een assistent die wat managementtaken heeft, maar ik wil de baas zijn van mijn profiel en artistieke invulling. Ik ben niet het type dat iets aan iemand anders kan overlaten. Als labelbaas heb ik een visie over wat ik wil en ik heb niemand anders nodig om me te vertellen wat ik zou moeten doen. Ik heb een clubachtergrond die begon in de underground, en zoals ik al zei: dat EDM-ding heeft niets te maken met waar ik vandaan kom. Het is gewoon iets totaal anders.

Ben Klock is te volgen op Facebook