Mike Ravelli tourde door China, een danceland in opkomst

Tag Club, Chongqing

Drie jaar geleden heb ik van mijn vader een artikel over dance in China gekregen. Ik zag wat voor toffe dingen ze deden en besloot dat ik er wilde gaan draaien. Na een hoop heen en weer gemail met clubs, consulaten en bedrijven zit ik nu in het vliegtuig voor mijn eerste Chinese tour.

Bij aankomst in Beijing blijkt mijn koffer de transfer op London Heatrow niet te hebben gehaald. Gelukkig sturen ze mijn koffer de volgende dag naar het hotel en heb ik al mijn gear als handbagage meegenomen, want ik moet die avond meteen draaien. Na een erg gastvrije diner met dj's en vrienden van de organisatie bezoeken we de opening van de nieuwe club 8mm. Dit wordt ook meteen mijn eerste ervaring met een doorsnee commerciëlere Chinese club: aan de buitenkant een arty logo, strakke verlichting en gewaagde architectuur. De portiers zijn vergezeld van een paar bloedmooie – meestal Russische – gastvrouwen. Maar bij binnenkomst wordt echter al vrij snel duidelijk: het is geen club, maar een veredelde bar. Geen echte dansvloer, een megagrote bar, een hoop tafels en exclusieve hoekjes. En in vrijwel iedere club een paar grote schermen, zodat je geen seconde van een sportwedstrijd hoeft te missen. Oké, nog wat lasers en fancy lampjes, zodat het wel lijkt op een echte club. Er wordt veel gepocht met geld, wat naar verluid wel een beetje deel is geworden van de Chinese cultuur.

M2 in Shanghai (een grote discotheek, waar onder meer Richie Hawtin en Sven Vath hebben gedraaid) bestaat voor twintig procent uit bars, voor zeventig procent uit tafels en voor slechts tien procent uit dansvloer. Sommige tafels zijn niet meer dan een sta-tafel, die aan de overvolle dansvloer grenst. Dan staat iedereen van de dansvloer tegen je aan te rijden en daar betaal je dan 500 euro voor, exclusief drank. Als ik met een paar lokale jongens hierover praat, blijkt dat ze het ook liever anders zien, maar het is een noodzakelijk kwaad. Zonder rijke patsers zouden er niet zoveel clubs zijn. In de grote steden als Beijing en Sjanghai zijn dat er tientallen, misschien wel honderden.

M2 in Shanghai (Foto: Smart Shanghai)

Dat er ook Chinezen zijn die het clubben wél snappen, leer ik de eerste avond, als ik mijn opwachting maak achter de decks van Lantern. De club is gestart door Acupuncture Records, een groep enthousiastelingen die helaas alweer uiteen gevallen is maar zeker al iets behoorlijks heeft opgebouwd. Een label met goede releases, een jaarlijks festival met tienduizend bezoekers en een club. Het publiek in de club is een mix van expats en locals en de vibe is echt goed. De mensen gaan voor zowel de diepe platen als de wat meer uplifting tracks. Maar terwijl het op de dansvloer helemaal los gaat, wordt aan sommige tafels geconcentreerd Mahjong gespeeld - of andere maffe, schaakachtige spelletjes. Om naar binnen te komen moeten we een trap af. Na wat duistere gangetjes links en rechts komen we in de main room. Het voelt meteen als thuis. Ik kan de tent het beste omschrijven als een soort kruising tussen Studio 80 en Club NL in Amsterdam: een donkere, ruige look, warme verlichting, goed geluid, fatsoenlijke dansvloer, een goeie bar. Ook hier zijn een paar sta-tafels aanwezig, maar gelukkig draait het duidelijk meer om de muziek en de dansvloer. Overal wordt goed voor de dj's gezorgd, met veel plekken om backstage te chillen en meer dan genoeg drank. De apparatuur is helaas minder in orde. Blijkbaar draaien alle dj's in China met Traktor of Serato, want cd-spelers zijn vaak de goedkopere instapmodellen van Pioneer.

In Shanghai is alles anders. Gebouwen zijn hoger en leiper, met hier en daar ook koloniale Europese bouw. Ik draai ditmaal in Shelter en ben uitgenodigd door Mia voor een back to back set in een afterhour club. Shelter zit onder de grond. Het is in de Tweede Wereldoorlog een schuilkelder geweest. Aan het decor is weinig gedaan, dus het ziet lekker rauw uit. Er hangen alleen wat rode lampjes, zodat je nog net kunt zien. Maar met goed geluid en een laag plafond is meer licht ook niet nodig. Helaas is het donderdag en de nacht ervoor was er een belangrijke WK-wedstrijd. De avond verloopt dus rustig in Shelter. Er wonen twintig miljoen mensen in, maar de scene die uitgaat naar dit soort underground clubs is klein en bestaat voor een groot deel uit expats.

Na deze gig draai ik in Amber Lounge, een afterclub die opengaat om drie uur 's nachts. Er is blijkbaar wel een grote groep die door wil als de gewone tenten dichtgaan. De meeste bars en clubs beginnen om negen of tien uur 's avonds en gaan door tot drie (op vrijdag of zaterdag tot vijf). De afterclub ligt onder een hotel. Het ziet er een beetje fout uit, maar met een warme sfeer en een ruime dansvloer. Het voelt niet echt anders dan ik gewend ben van Nederlandse feesten. Er zitten wat mensen aan de bar, maar het overgrote deel staat op de dansvloer en af en toe wordt er gekrijst of gefloten als ze het eens zijn met de dj. Hier valt me voor het eerst een maf dansje op. Het hoofd stil, met gesloten vuisten om beurten en/of tegelijkertijd op heup hoogte 'tegen de deur bonzen', dan één been gestrekt naar voren tot de voet kniehoogte bereikt en vervolgens het been met een draaiende beweging naar buiten weer naast het andere been zetten. Om acht uur 's ochtends houden de mensen het wel voor gezien, wat ik persoonlijk netjes vind voor een vrijdagochtend.

In het laatste weekend ga ik naar Chengdu en Chongqing, megasteden in het binnenland van China waar de overheid veel geld in stopt. Dat houdt in dat er alleen in Chengdu al ongeveer een half miljoen mensen per jaar bijkomen. Dus elk jaar wordt er even een klein Amsterdam aan woningen bijgebouwd. Het verschil is dat er wordt gebouwd in een soort voormalige Sovjetunie stijl. De flats met meer dan vijftig verdiepingen zien er allemaal hetzelfde uit. Best indrukwekkend om door een stad te rijden met dertig miljoen man die allemaal in dezelfde flat wonen.

In Chengdu komen er ieder jaar een half mijoen inwoners bij. Ze komen in deze enorme Sovjet-stijl flats te wonen.

In Chengdu draai ik in Tag, een club die gerund wordt door vier jonge ravers, waarvan twee Chinese chicks en twee Hollandse gasten. Een redelijk gewaagde combinatie, maar ze hebben een eenduidig idee en runnen sinds vijf maanden een hele vette club. Voor de entree moeten we naar de vierenveertigste verdieping, dus hebben we een geweldig uitzicht. Ik ben erg onder de indruk van zo'n vette ruimte op deze hoogte. De betonnen muren en stalen balkons rondom de dansvloer zorgen voor een vuig sfeertje.

Ik merk dat er een sterke community is van mensen die hun steentje bijdragen aan deze club. Net als in de andere, wat meer underground Chinese clubs waar ik geweest ben, moeten ze vechten om de tent vol te trekken. Er wonen dan wel twintig miljoen mensen in deze stad - van donderdag tot en met zaterdag je club vol krijgen is niet eenvoudig. Er wordt hier veel gepromoot via WeChat, een soort whatsapp/facebook kruising en ook via de Chinese versie van Facebook. Posters plakken in het openbaar is niet toegestaan, dus het blijft voornamelijk bij internet en wat posters in barretjes en cafe's. Voor de duidelijkheid: in China zijn Facebook, YouTube, Google en Soundcloud geblokkeerd. Als je dus even iets op wilt zoeken moet dat dus via Bing of Yahoo; dat is wel even wennen.

Om nieuwe mensen te bereiken, organiseren aanhangers en eigenaren van de club regelmatig  een illegale rave op zondag, midden in een voetgangerstunnel ergens in de stad. Ze doen dit ook wel eens op straat, maar ze vertellen dat mensen maar moeilijk meedansen, omdat ze netjes op afstand blijven en het meer als een soort act zien. Jongeren weten vaak niet echt wat ze ermee aan moeten, op enkele uitzonderingen na. En zo verspreidt het housevirus zich in China: stap voor stap, ziel voor ziel. Wat mij persoonlijk aangrijpt, is het doel waarmee de club Tag is opgezet. Volgens de vier eigenaren zitten de meeste Chinezen vast in een cirkel van werken en slapen, zijn ze slecht in staat een eigen mening te vormen en halen ze maar weinig uit het leven. De missie is om de Chinese mensen ook de andere mogelijkheden van leven te laten zien. De club heeft een hoger doel dan enkel geld verdienen en dat kun je merken aan het enthousiasme van de medewerkers.

Nuts Club in Chongqing

De laatste gig is in Chongqing, met dertig miljoen inwoners de grootste stad ter wereld en van alle steden die ik op mijn tour heb bezocht, en ook de stad met de minste westerse invloeden. De Nuts Club is een soort underground grand café in een winkelcentrum. Ze schenken veel exotische bieren, hebben een grote pooltafel, een programmering met jazz, hiphop en dance en mooi podium met een ruime dansvloer. Als ik vraag hoe vaak ze dance-avonden programmeren, vertellen ze dat ze dat ooit wel eens eerder hebben gedaan. Op dat moment schiet er wel een kleine zweetdruppel in mijn bilnaad. Zouden de mensen mijn muziek überhaupt wel trekken? Gelukkig gaat het ook hier erg goed en krijsen de mensen er lekker op los. Daar houden ze wel van in China.

Al met al is de tour voor mij persoonlijk een succes. Ik heb iets nieuws kunnen brengen en de mensen in vervoering kunnen brengen. Volgend jaar ga ik zeker mijn best doen om terug te keren. Als ik dance in China moet beschrijven: dance groeit ook hier. Er zijn meer en meer clubs die het volhouden om open te blijven en festivals die met groeiend succes het land door trekken. Er is echt heel veel te doen en mijn reis van drie weken toonde alleen nog maar het topje van de ijsberg. Ik zie veel liefhebbers die er pretentieloos veel tijd in stoppen en spreek met een hoop mensen die goed weten waar ze mee bezig zijn. Maar of de Chinezen ooit echt de underground manier van feesten overnemen, weet ik niet. Het lijkt er een beetje op dat de mensen die er open voor staan snel een verkeerd beeld krijgen van wat dance is en wat het kan zijn. Het zit in de cultuur van Chinezen om te laten zien hoe succesvol je bent en dat sluit natuurlijk erg goed aan bij een EDM-vibe met veel champagne en hoge hakken. Maar de underground zoekt een weg en ook daar is een hoop enthousiasme te bekennen. Bij de Chinese artiesten die ik heb gehoord merkte ik ook wel dat ze hun eigen draai geven aan de muziek en niet zozeer naar Europa kijken. Ik ben eigenlijk wel blij dat er zo'n groot land is dat zijn eigen weg aan het vinden is in het wereldwijde elektronische muzieklandschap. Ik wil snel weer terug. --
Volg Mike Ravelli op Facebook en Soundcloud -- 
Volg THUMP op Facebook en Twitter